329. ජනදාස අයියා, අසමජ්ජාති යකුන් සහ පරසක්වල ගැසිය යුතු ගෙවලයින්

Google images

මට වයස හතක් අටක් වගෙ කාලෙදි කතාවක් මේක. අප්පච්චි වැඩකලේ කච්චේරියෙ හින්ද අපි හිටියෙ කච්චේරි නිල නිවාසවල. නිල නිවාස එක යායට තිබ්බ දහයක් දොළහක් වගෙ. ඊට උඩහ තිබ්බෙ ගම්මානෙ.ගම්මානෙටත් උඩහිං පරණ රබර් වත්තක්. මම ඔය කියන කාලෙ ඔය රබර්වත්ත අතෑරල දාල තිබ්බෙ. සාත්තුවක් නැතුව රබර් ගසුත් ඈලිමෑලියට ඔහෙ හුළඟෙ වැනුන. රබර් වත්ත මැද තිබ්බ පොඩි කඳුගැටයක්.

ඔය කඳුගැටේ මුදුන සමතලා කොරල ගෙපලක් කපල, ඒ ගෙපල පුරාවට තිබ්බ මහ විසාලෙට පැතිරිච්ච බවුන්ඩේසමක්. කළුගල් වලින් බැඳල තිබ්බ ඒ බවුන්ඩේසම පුරාවට හිඟුරු, හීන් බූටිය, කටුතැල්, වගෙ පඳුරු ගනසාරෙට හැදිල තිබ්බට මහ ගස් මොකවත්ම හැදුනෙ නෑ. හැදුනෙ නෑ කියන්නෙ ඇත්තටම නම් හැදෙන්ට දුන්නෙ නෑ. 

එහෙම හැදෙන්ට නොදී මහගස් වගෙ ලොකුවෙන පැල යන්තමට කොලේ දෙක මෝදුවේගෙන එද්දි කපල මුල් හිටං උදුරල දැම්මෙ රබර් වත්තෙ මැදක් වගෙ වෙන්ට වරිච්චි ගෙයක් හදාගෙන ඒකෙ පදිංචි වෙලා හිටපු ජනදාස අයිය. අපි හිච්චි එවුං හැමෝම අයිය කිව්වට මනුස්සයට ඒ වෙනකොටත් වයස මයෙ හිතේ අඩුම ලංසුවෙං හතළිහක් වගෙ වෙලා ඇති.

ඒ මනුස්සය ලොකු පොඩි හැමෝටම කිව්වෙ මහතුං කියල. ආය මටත් එකයි. අපෙ අප්පච්චිටත් එකයි. මහ ඒජන්තුන්නාන්සෙ ආවද ඒත් මහතුං කියල කියයි ආය බඩේ බත් වගෙ තමයි. ගෑණු පක්සෙට අමතන්නෙ නෝන මහතුං කියල. ජනදාස අයිය ඔය රබර් වත්ත බොහොම ආදරෙං රැකබලාගත්ත.වත්ත අයිතිකාර මහත්තය ඒ වෙනකොට හිටියෙ රට.ඒ මහත්තයගෙ මහප්පච්චි තමයි අර ඔතනම ඔය රබර් වත්තට එහා පැත්තෙ වළව්වෙ හිටියෙ. අර මොලේ කොලොප්පං මුදලිතුමා..මතකයිද? අර මම එක පාරක් ලිව්වෙ එතුමා ගැන....

ඉතිං ජනදාස අයිය ඔය රබර් වත්ත බොහොම සුද්ද පවිත්‍රෙට තියාගත්ත. අපි පොඩි එවුංගෙ ප්‍රධාන සෙල්ලම් පිට්ටනිය ඕක තමයි. දුවන්ට, පනින්ට, හැංගිමුත්තං ඔය ඕන එහෙකට ඉඩ පහසුකම් ඕසෙට. ජනදාස අයියගෙ පවුලේ උදවිය හාමිනෙයි දුවයි පුතයි. පුතා ඒ වෙනකොට සමුපකාරෙ මොකක්ද රස්සාවක් කලා. දුවට ඇති දහ අටක්, දහ නමයක් වගෙ. ඒ කිට්ටුව තිබ්බ වීවිං එකක වැඩ පුරුදුවෙන්ට යනවයි කියල ජනදාස අයියමයි මා දැක්ක කිව්වෙ.

එක ඉස්කෝල නිවාඩු කාලෙක මම අපෙ ලොකු අම්මලගෙ ගෙදර ගිහිල්ල හිටිය නිවාඩු මාසෙ ඉවර වෙනකල්ම. ලොකු අම්මලගෙ ගෙදර යන්ට මම ඒ කාලෙ බොහොම මනාපයි.අලිපේර සහ කිතුල් හකුරු, ඇඹුල්පේර, දෙළුම්....ආය මොනවද? ඉස්කෝලෙ පටං ගන්ට දවස් තුන හතරක් තියාල ගෙදර ඇවිල්ල ඉස්පාසුවක් ගන්ට වුනේ නෑ අල්ලපු හෙදර ප්‍රසන්න මල්ලි දුවගෙන ආව මම ඇවිල්ල ඉන්නව දැකල.

" ඒයි...හෙට රෑ ජනදාස අයියලගෙ ගෙදර තොයිලයක්.."

" නෑහ්? ඒ මොකද?...." තොයිලයක් කියන්නෙ රෑ එළිවෙනකල් බෙර ගගහ නටන එකක්ය කියල ඇරෙන්න තොයිල් ගැන වෙන අඳෝසංසාරයක් මම ඒ වෙනකොට දැනගෙන හිටියෙ නෑ ඔන්න කොටිම්ම කිව්වොත්.

" මොකක්ද දන්නෙ නෑ...යකෙක් ඇවිල්ලද මොකද්ද එකක්…" 

" හරි අපි යං හවස් වෙලා එහෙ. " 

ප්‍රසන්නයි මායි හවස්වෙන්ට ඇරල කන්ද නැඟගෙන ගියා ජනදාස අයියලගෙ ගෙදර. අපි යද්දි ගේ ඉස්සරහ කොස්දෙල් ගහ යට ( කොස්දෙල් කාල තියනවද? දෙල්කොස් කියලත් සමහර පළාත්වල කියනව ) තියාගෙන මනුස්සය ගොක්කොල වගයක් වැලක අමුණනව. 

" ආ මහතුං ….කවද්ද ආවෙ? " මව දැක්කෙ හැටියෙ මිනිහගෙ මූණෙං එකයි හිනාව. 

" මම මේ අද ආවෙ ජනදාස අයියෙ. ඒක නෙවෙයි මොකද මේ තොයිල් කතාව? " මම ඇහුව එතනම තිබ්බ කොස් කොටේ උඩ ඉඳගන්න ගමං.

" ඒකනෙ මහතුං බලන්ටකො. මේ යකෙක් ඇවිල්ල පදිංචිවෙලානෙ අපෙ ගෙදර. අපිටත් වසන්ට හැටියක් නැතුව ගියානෙ අන්තිමට. " 

" නෑහ්??? කවදා ඉඳංද ඔය?..... අපි දන්නෙ වත් නෑනෙ…" 

" දැං සෑහෙන කාලෙක ඉඳල ඔය කරදරේ තිබ්බ. අපි ඉතිං එහෙම කාටවත්ම කිව්වෙ නෑ. මුලිම්ම පටං ගත්තෙ පොඩි පොඩි දේවල් වලිං... " 

" ඒ කිව්වෙ ඔය වැලි ගහන එව්ව එහෙම? " ඒ වෙනකොට යක්කු ගැන මගේ දැනුම බොහොම අල්පයි. යක්කුංගෙ ක්‍රියාකාරකම් කියල මම දන්නෙ ඔය වැලි ගැහිලි වගෙ එව්ව විතරයි..

" වැලි? හිහ්, මොන පිස්සුද මහතුං?.....වැලි ගහනවනං බැරිය...මම එහෙමනං මිදුලෙ වැලි ගොඩක් හදල දෙනව යකාට ඉඳා මේකට ගහපිය වැලි කියල...මට බිත්ති බඳින්ට ගන්ට බැරිය එහෙම ගහන වැලි. " පැල්පතත් එක්කම එහා පැත්තෙ ඒ වෙනකොට ජනදාස අයිය අලුතෙං කාමර දෙහෙක ගේ පොඩ්ඩක් හදාගන්ට අත්තිවාරං දාල තිබ්බෙ.

" එහෙනං?...මොකද ඒකා කරන්නෙ? …" විශ්මයෙන් හා භීතියෙන් මගේ දෑස් ලොකුවෙනවා මට මතකයි. 

" මේකා මහ බයානක යකෙක් මහතුං...සල්ලිමයි ගන්නෙ..සල්ලිමයි ගන්නෙ..කොහෙ හැංගුවත් බේරගන්ට බෑ. කොහොමහරි හොයාගෙන සල්ලිටික ගන්නවා.අර පහුගිය මහ වැහිකාලෙ ගංවතුරට ගෙවල් දොරවල් ගහගෙන ගිය මිනිස්සුංට ආදාර දෙන්ට කියල එකතුකරල තිබ්බ සල්ලිවලිං බාගයක් විතරම මේ අසමජ්ජාති යකා ගහ ගත්තනෙ. ඕකට හැබැයි සහ ගහනව ඒ කරපු අපරාදෙටනං.." ජනදාස අයියගේ කටහඬ වෙව්ලන්නෙ තරහ ඉවසගන්ට බැරුව.

" ඊට පස්සෙ? " 

" ඊට පස්සෙ මහතුං මුගෙං වෙන කරදරේ එන්ට එන්ටම වැඩිවෙන්ට ගත්ත නෙව. මේ යකා වැඩ කරන්ට ගත්ත මේ ගෙදර උගෙ අම්මගෙ අප්පගෙ බූදලයක්ය කියල හිතාගෙන. අපි ඔක්කොම උගෙ යටත් වැසියොය ඌට ඕන විදිහට අපි හැසිරෙන්ට ඕනය කියලයි ඌ හිතාගෙන ඉන්නෙ. මේ ගිය සුමානෙ අපෙ පුතාට ඕක දුන්නනෙ අත දිග ඇරල කම්මුල් පාරක් ඇඟිලි පහම හිටින්ට. " 

" ඒ මොනව කරාටද? ……." 

" කවුද දන්නෙ හේතුවක්...ඔය ඒකා කැමතිනැති මොනව හරි වෙන්ට ඇති කොල්ල අතිං...ඊට පස්සෙයි අපි කතාවුනේ මේ මල කරදරේ ඉවසං හිටිය හොඳටම ඇතිය කොයිමක් කරලහරි මේ කාලකන්නියා පන්නලා දූරිම්බූත කරවල දාන්ට ඕනමය කියල." 

" ඉතිං අයියා මොකද කලේ ඊට පස්සෙ? " දෙවියන් හා යක්කු ගැන කතාවලට මගෙ කොහොමත් පුංචි සන්දියෙ ඉඳලම තිබ්බෙ පුදුම කැමැත්තක්. 

" පස්සෙ අපි ගිහිල්ල කතාකලා බොහොම දක්ස ගුරුනාන්සෙ කෙනෙක් එක්ක. දැං ඔය හෙට එන්නෙ ඒ මනුස්සය. ඒ ගුරුනාන්සෙ මට පොරොන්දු වුනා මේ අලුගුත්තේරු යක්සයා අල්ලල බැඳල පරසක්වල ගහනවයි කියල. " ජනදාස අයියා කිව්වෙ කටපුරා හිනාවෙමින්.

පහුවදා ඉරගල වැටිලා හතර අතිං කළුවර පාත්වේගන එනකොටම රබර් වත්ත උඩහිං ඇහෙන්ට ගත්ත බෙර සද්දෙ..තොවිල් කවි සද්දෙ අපේ ඉස්තෝප්පුවට ඇහුන කණේ තිබ්බ වගේ,

" යන්නෙ එහෙම නෑ..මේ රෑ තිස්සෙ…. ඔය තොයිල් පොළවල ගාව යක්කු ඉන්නව " අම්මෙ මාත් ගිහිල්ල එන්ටද? කියල අහන්ට ඉස්සෙල්ලම අම්ම කිව්ව බොහොම අවධාරණාත්මක හඬකින්.

" දැං හරි මහතුං..ගුරුන්නාන්සෙ නියමෙට වැඩේ කලා. තොයිලෙ නටන්ඩ කලින් පොරොන්දු වුනාට මම හිතුවෙත් නෑ මුන්දැ මේ වැඩේ කරයි කියල. හිහ්...නියමෙට වැඩේ කලා. යකා දැං ආගිය අතක් හොයාගන්ට නෑ…" 

තොයිලෙ නටල දවස් තුනකට විතර පස්සෙ අපෙ මයියොක්ක ගන්ට ආපු ජනදාස අයිය මා එක්ක කිව්වෙ, ගෙට පහල කහට ගහ කෑල්ලෙ මයියොක්ක උදුරද්දි. ඔය ගෙට පහල අක්කර බාගෙක වගෙ කෑල්ලෙ ඉලුක් ගලවල මයියොක්ක හිටෙව්වෙ අපෙ මාම. උන්දැගෙදර නැතිවෙලාවට එව්වට වතුර එහෙම දාල සාත්තු කලේ අත්තම්ම. අලුත් පොළවෙ සාරෙට හැදිච්චි මයියොක්ක අපිට කාල අහල පහල ගෙවල් වලට බෙදුවත් ඉවර කරන්ට තියා හිතන්ටත් බෑ. එතකොට අත්තම්ම කරන්නෙ ජනදාස අයියට එන්ට කියල පණිවිඩයක් යවන එක. ජනදාස අයිය ගමේ එලවළු, පළතුරු එහෙම එකතු කරල ඉරිද පොලට අරගෙන ගිහිල්ල විකුණන සයිඩ් බිස්නස් එකකුත් කලා රබර් වත්තෙ භාරකරු රැකියාවට අමතරව.

අම්ම එපා කියද්දි මම වත්ත පහළට ආවෙ ජනදාස අයියගෙන් විස්තරේ දැනගන්ට.

" ඉතිං, ඉතිං..දැන් කොහෙද ඔය යකා ඇත්තෙ? " ඊලඟට ගලවන්ට යන මයියොකු පඳුර දෑතිම්ම අල්ලල හොල්ලල බලන අතරෙ මම ඇහුව. 

" මේ අවටම ඉන්නව මහතුං..ඒත් උන්දැගෙ බල බිඳිල දැං..ගුරුනාන්සෙ මට පොරොන්දු වුනා යකාට ආයම කිසිම කල කොලොප්පමක් කරන්ට ඉඩක් නොදෙන බවට. " ජනදාස අයිය බොහොම සන්තෝසෙං හිනාවුනා.

යන්තමට මාස හයක් ගෙවුනෙත් නැද්ද කොහෙද....ගල්ළිඳ ගාවදි මට ජනදාස අයිය හම්බවුනේ ඉස්කෝලෙ ඇරිල එද්දි. මිනිහගෙ මූණ හොඳනැති බව මට දුරටම පෙනුන. 

" මොකෝ අයියෙ? "

" බලන්ටකො මහතුං..අර අපි තොයිලයක් කරල එලෝල දාපු අලුගුත්තේරු යකා…"

" නෑහ්? ඒ යකා ආයෙම ඇවිල්ලද? "

" නෑ..නෑ...අර අපේ තොයිලෙ කරපු ගුරුනාන්සෙ ඒකව එළවල දැම්මනෙ. ඒත් වැඩේ හරියකට කෙරිල නෑ වගේ. යකා දැං ගෙවලයෙක් වෙලා මහතුං.."

" ගෙවලයෙක් කිව්වෙ? …" මම ඇහුවෙ ගෙවලයා කියන්නෙ මොකෙකුටද කියල මම හරියටම දන්නෙ නැති හින්ද.

" ගෙවලයො කියන ජාතිය යක්කු තරම්ම භයානක නෑ, ඒ උං යක්කුන් තරං බලසම්පන්න නැති නිසා. ගෙවලය තමං හිටපු වාසස්තානෙ අතෑරල යන්නෙ නෑ.යකෙක් තරමට බලය නැතිවුනත් පොඩි බලයක් හරි ලබාගෙන අපිට කරදර කරන්ටයි මේ ගෙවලය හදන්නෙ.ඒ අතර ගෙදර ඔය පොඩි පොඩි අවුල් ඇතිකරනව කොයි වෙලෙත්. "

" මොන වගෙ අවුල්ද? "

" ඔන්න හිටපු ගමං කිසිම තේරුමක් නැති විකාරයක් කියල කෑගහනව. බුදුන්ට තියාපු මල් වට්ටිය අරගෙන යනව ඌට පන්සල් යන්ට ඕනය කියල. ගෙවලයින්ට ඕන තමං ඉන්නවයි කියල පෙන්නන්ට. කැපී පෙනෙන්ට හරිම ආසයි. ඒකට කරන්නෙ හිටපු ගමං මොකක් හරි ඔන්න පෙරලනව. පිඟානක්, සාස්පානක් වගෙ මොකක් හරි. ගෙවලය ගෙවලය විදිහටම ඉන්නවනම් ඔහෙ කමක් නෑ. ඒත් මේ ගෙවලය එහෙම ඉන්ට සූදානම් නෑ. මේ ඊයෙ පෙරේද කෑගහල කියල තිබ්බ කලිං හිටපු යකා වෙන්ට බැරිමනං ඊට පල්ලෙහා මට්ටමේ යකෙක් හරි වෙලයි මම පස්ස බලන්නෙ කියල. "

" මාර ප්‍රශ්ණයක්නෙ, ජනදාස අයියෙ...ඉතිං අයිය මේ කොහෙ ගිහිල්ලද එන්නෙ? "

" මම මේ ආපහු ගියා ගුරුනාන්සෙ හම්බ වෙලා මේකෙ දෙකිං එකක් විසඳගන්ට. මොකද ගෙවලයගෙ කතාවෙන් මට තේරුනා ගෙවලයයි ගුරුන්නාන්සෙයි මොකක් හරි කතාබහ කරගෙන වගෙ අදහසක්. ඉතිං මම මේ ගියේ ගුරුනාන්සෙට කියල එන්ට අපි ආයම තොයිලයක් නටල මේ ගෙවලය බන්ධනය කරල මහ මූදටම ගිහිල්ල දාමුය කියල. ඒ එක්කම මම මතක්කලා ගුරුනාන්සෙට ගෙවලය එක්ක කතාබහක් ගුරුනාන්සෙට කොහෙත්ම ඕනැන්නෙ නැතය. මාස හයකට කලිං තොයිලෙ නටන්ට සියළු පහසුකම් ගුරුනාන්සෙට සලසල දෙන්ට අපි පොරොන්දුවුනේ යකා බැඳල සුන්නද්දූලි කරල දාන්ට මිසක යකා ගෙවලයෙක් කරල ගුරුනාන්සෙට ගෙවලය එක්ක කතාබහ කරල , දෙන්නට ඕන දේවල් කරන්ට නෙවෙයිය කියල. "

" ඉතිං? ගුරුනාන්සෙ මොකද කිව්වෙ? " 

" ගුරුනාන්සෙ පිළිගත්ත මම කියපුව මහතුං...ගෙවලය මේ පාර තොයිලෙං පස්සෙ නැතිබංගස්තාන කරල දානවය කියල ගුරුනාන්සෙ මට පොරොන්දු වුනා. හරි මහතුං, අපි බලමුකො අපි ඔය කොයි කොයි ගෙවලයගෙත් කියුං කෙරුං දිහා ඇහැ ගහගෙන ඉන්නෙ…"

එහෙම කියල ජනදාස අයිය රබර් වත්ත මැදිං උන්දැගෙ ගෙවල් පැත්තට කන්ද නඟින්ට ගත්ත.