![]() |
ශිශිර සෘතුවෙහි පතිත හිම මත පසුවන වෘකයින් තිදෙනෙක් ඉහත ඡායාරූපයෙහි දැක්වේ. (Google Images) |
මේ දවස්වල The big bad wolf නොහොත් දැවැන්ත නපුරු වෘකයා ලංකාවට ඇවිල්ල පැලපදියම් වෙලා ඉන්නව. ඒ සතා ආපහු යනවයි කියන්නෙ මේ පාළොස් වෙනිදද කොහෙද.
දුහුණන් දැනුම් උදෙසා පවසන වගනම්.....බිග් බෑඩ් වුල්ෆ් නමින් හැඳින්වෙන්නෙ අන්තර්ජාතිකව සුප්රසිද්ධ පොත් ප්රදර්ශනයක් සහ සල්පිළක්. අවුරුදු අටකට ඉස්සෙල්ල මැලේසියාවෙ පටන් ගත්තු මේ පොත් සල්පිළ දැනට තායිලන්තය සහ ඉන්දුනීසියාවෙ වාර්ෂිකව වගෙ පැවැත්වෙනව. ලංකාවට වෘකයා සම්ප්රාප්ත වුනේ මේ පළමු වරට.
මැලේසියාවෙ එහෙම ඔය පොත් සල්පිලේ පොත් විකුණන්නෙ මෙහෙමලු. එක එක ප්රමාණ හතර පහකින් කාඩ්බෝඩ් පෙට්ටි තියනවලු. ප්රමාණය විසාල වෙන්ට විසාල වෙන්ට එව්වයෙ මිල වැඩියි. පොත් ගන්ට එන අයට තියෙන්නෙ තමන් ගන්න හිතාගෙන ඉන්න පොත් ප්රමාණය අනුව ගැලපෙනවයි කියල හිතන පෙට්ටියක් අරගෙන ගිහිල්ල ඒකට පොත් දාගන්න එක. පෙට්ටිය පිරුනම පියන් වැහුව. පිටවෙන දොරටුවට පෙට්ටියට සල්ලි ගෙවපු බිල පෙන්නුව. එළියට ආව.
ලංකාවෙ හැබැයි ඒ ක්රමේ තිබ්බෙ නෑ. එහෙම තිබ්බනම් තියෙයි රුපියල් පන්දාහෙ පෙට්ටි, අටදාහෙ පෙට්ටි, දහදාහෙ පෙට්ටි එහෙම. සිරි ලාංකිකයින්ගෙ හැටි සොබාව දන්න හින්ද මම හිතන්නෙ සංවිදායකයො පෙට්ටි මෙතඩ් එක මෙහෙට හරියන්නෙ නැතය කියල තීරණය කරන්ට ඇති.
අර පොත් පෙට්ටි කතන්දරේට ඌණ පූරණයක් එකතු කරන්ට උවමනයි. ඔය පොත් පෙට්ටි කතාව මට මතක විදිහට ඉස්සෙල්ලම මම කියෙව්වෙ අපේ පැතුමගෙ බ්ලොග් එකේ. දන්නවනෙ අර පැතුමා නේ? පැතුමයි කියන්නෙ අපේ දැනට නොකඩවා ලියන ජේෂ්ඨම වියුණු රචකයා....පැතුමට "ශ්රේෂ්ඨ ජේෂ්ඨයා" කියල ගෞරව නාමයකුත් දුන්න අපේ අභාවප්රාප්ත චිචාරක තුමා......
හරි පොත් පෙට්ටි කතාවෙ ඌණ පූරණය මෙහෙමයි. පැතුම කියනව එහෙම පොත් පෙට්ටි සිනාරියෝ එකක් මැලේසියාවෙ තිබ්බෙ අවුරුදු දෙකකට සැරයක්ලු. ඒ අතර එන ඕල්ටර්නේටිව් අවුරුද්දෙ සල්පිල පැවැත්වෙන්නෙ මෙහෙ තිබ්බ සාමාන්ය නෝමල් ක්රමේටමලු.
ඒ කියන්නෙ සම් ටයිම්ස් ලබන අවුරුද්දෙ පොත් පෙට්ටි මෙතඩ් එක සිරි ලංකාවටත් එන්න පුලුවන්. ඒ හින්ද පුස්තකකාමී (ඉංග්රීසියෙං නම් Bibliophiles) උදවිය දැං ඉඳලම දඩාර් සයිස් දැවැන්ත පෙට්ටි සූදානම් කරගත්තොත් කෝකටත් හොඳයි. ඔය සීතකරණ, වොෂිං මැෂින් වගෙ එව්ව ගෙනාපු පෙට්ටි තියනවනම් එළ ද බ්රා...
ඉතිං ඒ බිග් බෑඩ් වුල්ෆ් කතන්දරේ මෙතෙකින් අවසානයි. දැන් දෙවෙනි කතාව. මගෙ ජීවිතේ ඔය අහඹු සම්පාත සිදුවීම ඒ කියන්නෙ ඉංග්රීසියෙන් අපි ඔය Coincidence කියන්නෙ. අන්න එව්ව බොහොම බහුලයි. එහෙම දෙයක් මේ පාරත් වුනා.
ඒ කියන්නෙ ඔය බිග් බෑඩ් වුල්ෆ් තුමා ලංකාවට සැපත් වෙද්දි මම කියව කියව හිටියෙ ජෝඩි පිකෝ කියන අමරිකානු ලේඛිකාවගෙ ලෝන් වුල්ෆ් නම් නවකථාව. ජෝඩි පිකෝ කියන්නෙ එකිනෙකට හාත්පසින්ම වෙනස් විවිධ මානයන් ඔස්සේ කථා ගෙතීමට සමත් බොහොම දක්ෂ ලේඛිකාවක්.
![]() |
ජෝඩි පිකෝගේ ලෝන් වුල්ෆ් නවකථාව ඉහත ඡායාරූපයෙහි දැක්වේ (Google Images) |
කතාව ගෙතෙනුයේ ලූක් වොරන් නම් සත්වෝද්යාන භාරකරුවෙක් වටා. කුඩාකල සිටම සතුන්ට දැඩි ආදරය දක්වන ලූක්ගෙ විශේෂ අවධානයට ලක් වෙන්නෙ වෘකයින්. වෘකයින් දුරින් සිට නීරීක්ෂණය කිරීමෙන් ඔවුන්ගේ සැබෑ ගතිගුණ හඳුනාගැන්මට නොහැකියයි දැඩිලෙස විශ්වාස කරන ලූක් වරක් කැනඩාවෙ මහ වනයක වෘක රැළක් සමඟ වසර දෙකකට ආසන්න කාලයක් ගත කරනවා.
මේ ලෝන් වුල්ෆ් පොතෙන් එක් පරිච්ඡේදයක්......
වෘකයින් රැළක ක්රියාකාරිත්වය බොහෝ විට මාෆියා සංවිධානයේ ක්රියාකාරිත්වයට සමානය. මාෆියා සංවිධානයේ පරිදිම වෘක රැළකද සියළු සාමාජිකයින් හට යම් නියමිත කාර්ය භාරයක් ඇත. එළෙසම ඒ සියළු සාමාජිකයෝ තමනට නියමිත කාර්යය නොපිරිහෙලා ඉටු කල යුතුය. අනෙකුත් සාමාජිකයෝ ද එලෙස ඔවුන් තමන්ට නියමිත කාර්යය ඉටු කරනු ඇති බවට අපේක්ෂා කොට සිටින්නෝය.
රැළෙහි නායක පදවිය උසුලන ප්රධානියා නොහොත් ඇල්ෆා වෘකයා පිළිබඳව අප සැම අසා ඇත. ඇල්ෆා වෘකයා යනු රැළෙහි උත්තරීතර පාලකයාය. රැළෙහි සාමාජිකයින් වන්නාවූ අනෙකුත් වෘකයින්ගේ ආරක්ෂාව ඔහු හෝ ඇයගේ වගකීම වේ. ඔවුන් සංචරණය කල යුත්තේ කුමන ප්රදේශයන්හිද ආහාර පිණිස ඔවුන් දඩයම් කල යුත්තේ කුමන සතුන්ද එමෙන්ම දඩයම් කල යුත්තේ සතුන් කී දෙනෙක්ද යන්න පිළිබඳව අවසාන තීරණය ගනු ලබන්නේ ඇල්ෆා වෘකයා/වෘක ධේනුව විසිනි.
වෘක රැළෙහි අනාගත අභිවෘද්ධිය උදෙසා සියළුම තීරණ ගනු ලබන්නේ ඇල්ෆා වෘකයා/වෘක ධේනුව විසිනි. එබැවින්ම රැළෙහි විනය මනාලෙස පවත්වා ගැනීමේ රාජකාරියෙන් ඔහු සපුරාම නිදහස් වේ. රැළෙහි විනය පවත්වාගැනීම භාරවූවකුට නිතර විනය විරෝධීව හැසිරෙන රැළෙහි අනෙකුත් සාමාජිකයින් හට දඬුවම් කිරීමට සිදුවීම වැළැක්විය නොහැක.
මෙසේ දඬුවම් කීරිමේදී ප්රචණ්ඩ සටන් පවා සිදුවීමට ඇති ඉඩ ප්රස්ථාවද සුළු කොට තැකිය නොහැක. මෙම ප්රචණ්ඩ සටන් වලදී පූර්ණ අකර්මණ්යතාවයට හෝ අවසාන වශයෙන් ජීවිතක්ෂයට පත්වීමේ අවදානමද සුළුකොට තැකිය නොහැක. එබැවින් රැළෙහි විනය පවත්වා ගැනීමේ කාර්යය භාරවන්නේ වෙනත් වෘකයෙකුට හෝ වෘක ධේනුවකටය.
එම වගකීම පැවරෙනුයේ රැළෙහි ධූරාවලිය (Hierarchy) අනුව දෙවන ස්ථානයෙහි වගකීම දරන්නාටය. නැතහොත් බේටා වෘකයාටය. ඔහුගේ කාර්ය භාරයඅඩුවැඩි වශයෙන් බලාත්මක කරවන්නකුගේ (Enforcer) කාර්ය භාරයට සමානය. බොහෝ විට හොඳින් වැඩුණු ශක්තිමත් පිරිමි සතකු වන බේටා වෘකයා වියයුතු පරිදිම ඉතා රෞද්ර ගතිපැවතුම් වලින් යුක්ත වූවෙකි.
රැළෙහි අනුත්තර නායකයාට ඔබ අනවශ්ය පරිදි කිට්ටුවුවහොත් ඔහු ඔබ වෙතට එක්පැහැර කඩා වැද ඔබගේ උගුරු දණ්ඩ ඔහුගේ ශක්තිමත් හනු යුවල භාවිතා කොට කඩා දැමීමට එක් මොහොතක් හෝ නොපැකිළෙනු ඇත. ඔහු එවන් අවස්ථාවකදී අභාග්යසම්පන්න පරිදි මියගියද රැළෙහි කිසිවකුට ඒ බරපතල ප්රශ්ණයක් නොවනු ඇත. ඔහුගේ තැන ගැනීමට නොපැකිල ඉදිරිපත්වන එමන්ම කාය ශක්තියෙන් අනූන සහ සුදුසු පරිදි රෞද්ර වෘකයින් බොහෝ දෙනෙකු රැළෙහි සිටින්නාහ.
වෘක රැළෙහි ධූරාවලියෙහි තෙවැන්නා වනාහී පරීක්ෂකයාය (Tester). ඔහු ස්වභාවයෙන්ම කිසිවකු කෙරෙහි විශ්වාසය නොතබන අතර නිතොර සියල්ල සහ සියල්ලන් සැක කරන්නෙකි. වෘක රැළ අභ්යන්තරයෙහි හෝ ඊට පරිබාහිරව කිසියම් නුපුරුදු එනම් මින් පෙර නොවූ වීරූ යමක් සිදුවන්නේ යයි ඔහුට/ඇයට හැඟී ගියහොත් ඒ කෙරෙහි පූර්ණ අවධානය යොමු කරමින් ඔහු /ඇය ඒ අසළම ගැවසෙනු ඇත. කුමන හෝ අවදානමක් පිළිබඳව දැනුනු වහාම ඒ පිළිබඳව නායකයා දැනුවත් කීරිම ඔහුගේ වගකීමකි.
පරීක්ෂකයාගේ සංවිභාගශීලීභාවය (Investigative tendencies) රැළෙහි සුරක්ෂිතතාව උදෙසා බොහෝ වැදගත් වනු ඇත. එළෙසම රැළෙහි තත්ව පාලක (Quality control) කාර්යයද ඉටු කරනුයේ ඔහු හෝ ඇය විසිනි.
රැළෙහි යම් සාමාජිකයකු තමනට නියමිත කාර්ය භාරය ප්රශස්ත ලෙස ඉටු නොකරන්නේනම් ඔහුට හෝ ඇයට තම ප්රකෘති හැකියාව (Mettle) ඔප්පු කිරීමට අනිවාර්යයෙන් සිදුවන අවස්ථාවක් නිර්මාණය කිරීමට ආරක්ෂකයා නොපැකිලේ. බොහෝවිට සැකයට භාජනය වන සාමාජිකයාහට රැළෙහි බලාත්මක කරවන්නා නොහොත් බේටා වෘකයා සමඟ සටනකට එළඹීමට සිදුවනු ඇත. මෙවන් සටනකදී එම සාමාන්ය සාමාජිකයා එක පැහැර පොළොව මත හෙලා පරාජය කිරීමට බලාත්මක කරවන්නා අසමත් වුවහොත් ඔහු තව දුරටත් තම තනතුර දැරීමට කිසිදු අයුරකින් සුදුස්සකු නොවේ.
Diffuser නොහොත විසරකයා හට රැළෙහි නියමිත කාර්ය භාරය ඔහුගේ ඇයගේ නමින්ම ගම්යවන පරිදි විසිරවීමයි. ඔමේගා ලෙසද බොහෝවිට හැඳිවෙන විසිරකයා රැළෙහි ධුරාවලියෙහි පහත්ම ස්ථානය දරන්නාලෙස බොහෝ කලක් සැලකුනු නමුදු ඔහු/ඇය කාර්ය රැළෙහි අභිවෘද්ධිය උදෙසා ඉතා වැදගත් කාර්යභාරයක් ඉටුකරන බව මනා සේ පැහැදිලිය.
මාෆියා සංවිධානයක ශරීරයෙන් කුඩා සහ ඝන කාචවලින් හෙබි උපැස් පැළඳි නීතිඥයා ඉටු කරන කාර්ය භාරය එනම් සංවිධාන ධුරාවලියෙහි ඉහළ ස්ථානයන්හි සිටින්නන් අතර බොහෝවිට ඇතිවන මත ගැටුම් සහ කලහකාරී අවස්ථාවන් සමනය කිරීමේ කාර්ය භාරය වෘක රැළෙහි ඉටු කරනුයේ විසිරකයා විසිනි.
උදාහරණයක් ලෙස වෘකයින් දෙදෙනෙකු පොර වැටෙද්දී විසිරකයා ඔවුන් මධ්යයට පනිමින් එහා මෙහා දුවමින් විසුළු සහගත රංගනයක් යෙදේ. කෝපයෙන් ගිණියම්ව සටනෙහි යෙදීමට සූදානම්ව එකිනෙකා වෙත දත් විළිස්සා සිටිනා පසමිතුරන්ගේ කෝපාග්නිය නිවීයාමට බොහෝවිට විසිරකයාගේ මේ උසුළු විසුළු හේතුවනු ඇත. අනතුරුව සටන් කාමීහු සටන අත්හැර සාමකාමීව විසිර යන්නාහ.
සත්ය වශයෙන්ම විසිරකයා වනාහී රැළෙහි සාම දූතයාය. විසිරකයකු නොමැතිව වෘක රැලකට පැවතිය නොහැක. ස්වභාවයෙන්ම රෞද්ර ගතිගුණ ඇති වෘකයෝ එවන් අවස්ථාවක නිරතුරුව එකිනෙකා කා කොටා ගැනීමෙන් කල් ගත කරනු ඇති බව නිසැකය.
මාෆියා සංවිධානයක ක්රියාකාරිත්වය පිළිබඳව ඔබට බොහෝ ගැටළු තිබිය හැක. බොහෝවිට ඔබ ඔවුන් දැඩිලෙස පිළිකුල් කරනවාද විය හැක.
එහෙත් ඔබ එකහෙලා පිළිගතයුතු සත්යයක් ඇත. එනම් මාෆියා සංවිධානයක කාර්යක්ෂම ක්රියාකාරිත්වයට ඔවුන්ගේ මනා සංවිධාන ව්යුහය, සෑම සාමාජිකයෙක්ම ධුරාවලියෙහි තමනට හිමි ස්ථානය කිසිදු ප්රශ්න කිරීමකින් තොරව පිළිගැනීම මෙන්ම සෑම සාමාජිකයෙක්ම තමන්ට පැවරුණු කාර්ය භාරය තම ශක්ති මට්ටමේ පරිදි නොපිරිහෙලා ඉටු කිරීමද හේතුවේ.
මාෆියා සංවිධානයක සාමාජිකයෝ තම සංවිධානයේ අභිවෘද්ධිය උදෙසා සහ එමෙන්ම තම සහෝදර සමාජිකයින් උදෙසා ජීවිතය පරිත්යාග කීරිමට හෝ මොහොතකුදු නොපැකිලෙන්නෝය.
වෘකයින් රැළක් මාෆියා සංවිධානයක් හා සමවීමට තවත් හේතුවක් ඇත.
එනම් ඔවුන් දෙපාර්ශ්වයටම තම සංවිධානය හෝ රැළ ලොවෙහි අන් සියල්ලටම වඩා වැදගත් මෙන්ම උතුම් ද වන්නේය.