 |
බකමූණ යාය 18 ප්‍රදේශයට ජලය නිකුත් කරන අමුණ... |
බඩේ අමාරුවක් හැදුන ළමයි ආය හොඳ විස්වාසෙට ගනිල්ල මයෙ සත වරුස බාගෙකට සේසයක් විතර අධික ජීවිත කාලෙදි හැදුන දරුණුම බඩේ අමාරුව. ලූස් මෝසන් කියන එකෙත් ආය නෑ Supra Grade එක. ඔය සුප්රා ග්‍රේඩ් කියල එකක් තිබ්බ අපෙ අප්පච්චිල ර.ලි.සේ. වැඩ කරන කාලෙ. ඒ කිව්වෙ හැත්තෑ ගණං සහ ඊට ප්‍රථම. තවමත් එහෙම තියනවාදැයි කියා නම් නොදනිමි. ලිපිකරු සේවය 111 ශ්‍රේණිය (Grade 3) ලිපිකරු සේවය 11 ශ්‍රේණිය (Grade 2) සහ ඊට පස්සෙ ලිපිකරු සේවය ලිපිකරු සේවය 1 ග්‍රේණිය (Grade 1) වෙලා ඊටත් පස්සෙ ජේෂ්ඨත්වය අනුව ලැබෙනව ඔය Supra grade එක. සිංහලෙන් ඒකට කිව්වෙ අධි ශ්‍රේණිය කියල.
කොටිම්ම කිව්වොත් එක රැයක් මම අපේ තියනව ටොයිලට් එක කිට්ටුවම බෙඩ් රූම් එකක්. අන්න ඒකෙ නිදාගත්තෙ. සරම එහෙමත් නැතුව. එතකොට සුරුස් ගාල බඩෙන් සිග්නල් එක එනකොටම දුවල ගිහිල්ල ඉඳගත්තෑකිනෙ. නැත්තං කේස්. තනිකරම වතුර වගෙ තමයි යන්නෙ.
මට හිතෙන්නෙ අනිවාර්යයෙන්ම ඔය කාපු මොනා හරි අවුලක් වෙන්න ඇති. ඒ කියන්නෙ අපෙ ප්‍රියම්බිකා තොමෝටයි මේ දවස් ටිකේ අපෙ ගෙදර ඇවිල්ල ඉන්න එතුමියගෙ වැඩිමල් සහෝදරයටත් මේ රෝගී තත්වය වැළඳුනා. ඒ කියන්නෙ මේ පහුගිය සතියෙ දෙකේ කාලෙදි වගේ අපේ ඥාතී හිත මිත්‍රාදීන් ඒ වගේම බන්ධු හිතෛෂීන්ගෙන් දිවා රාත්‍රී භෝජන සංග්‍රහ යනාදියට බොහොම ආරාධනා ලැබුණ. ඒ අතර රාත්‍රී ආහාරය බොහෝවිට ඔය කොහෙ හරි ආපන ශාලාවකින් තමයි ගත්තෙ. ඉතිං මම මේ කියන්න ආවෙ ඔය කොහෙදි කෑමක් අවුල් උනාද කියල හරියටම නිච්චියක් නැහැ. කොහොමහරි වැඩේ උනේ අන්න එහෙමයි.
හරි ඒ ඔක්කොම දැන් Water under the bridge… ඒ කිව්වෙ අතීතයට එකතුවෙලා අහවරයි. මගෙ අසනීපෙත් හොඳයි. ඒ හින්ද මම හිතුව කලින් ඉවරකරපු තැන ඉඳල කතන්දරේ ලිව්ව නම් හොඳයි නෙවද කියල හිට.
"මචං වීරෙ..උඹට වඩා අවුරුදු හතර පහක් වගෙ වැඩිමල් උඹේ අතිජාත මිත්‍රයෙක් විදිහට මම උඹට මෙහෙම කාරණාවක් කියන්නම්. මේක අවවාදයක්මත් නෙවෙයි. මගේ අත්දැකීම් ආශ්‍රයෙන් කරන කරුණු දැක්වීමක් කියල කිව්වොත් තමයි මල්ලි වඩාත්ම ගැලපෙන්නෙ......"
"හරි හරි බං කිසිම අවුලක් නෑ...මම දන්නවනෙ උඹ ගැන…. කියපංකො බලන්ට"
"මචං විවාහ ජීවිතේ කියන්නෙ ඒ හැටි ලේසි දෙයක් නෙවෙයි. ඒ වගේම හරියට මැනේජ් කර ගත්තොත් ඒ හැටි අමාරු දේකුත් නෙවෙයි. හැබැයි ඒ හරිහැටි මැනේජ් කිරිල්ලට ඉතාම අත්‍යාවශ්‍ය සාධකයක් තියනව…"
"හරි හරි ඒ ගැන අපි කතා කරමු...ඉස්සෙල්ල එකක් දාගෙන ඉමු.."
මමත් අසෝක වීදුරුවට සුට්ටක් දාගෙන කට ගාවට එනකල් සෝඩ වක්කර කරගත්ත.
"හරි එහෙනම් චියර්ස්...යස් ඉසුරුමත් සසිරිමත් සහ ප්‍රීතිමත් විවාහ දිවියකට…............." සුමනෙ එහෙම කියල සව්දිය පිරුව.
"මචං වීරෙ මෙහෙමයි වැඩේ...මම අර කිව්ව වගෙ විවාහ ජීවිතේ අපායක් වෙන්නෙ නැතුව ගෙවා ගන්න නම් දෙන්න අතර අවබෝධය නොහොත් අන්ඩස්ටෑන්ඩිං එක බොහොම වැදගත් වෙනව."
"යස් අයි ඇග්‍රී හන්ඩ්‍රඩ් පර්සන්ට්" මම එකඟ වුනා.
"ඉතිං ඔන්න ඔය මනා අන්ඩර්ස්ටෑන්ඩිං එකට දෙන්න බැඳපු ගමන්ම අඩුම ගානෙ අවුරුදු දෙකක් විතරවත් තනියම ජීවත් වෙන එක අත්‍යාවශ්‍ය දෙයක්."
"එහෙමද?" මම ඇහුව.
"ඔව් එහෙම තමයි ඒකෙ ආය දෙකක් නෑ. මහගෙදර කාමරේක එහෙම නැත්නම් මහ ගෙදරම පැත්තක ඇනෙක්ස් එකක් ඉන්නව වගෙ නෙවෙයි තමන් තනියම දෙන්න එක්ක විවාහ ජීවිතේ මතුවෙන ගැටළු වලට මුහුන දෙන්නෙ කොහොමද කියල ඉගෙන ගන්න එක ඉතාම වැදගත්."
බයිට් එකට තිබ්බෙ හවස අපි නාල කරල ආපහු එනකොට පිරිවෙන ඉස්සරහ ලෑලි කඩෙන් ගෙනාපු මුරුක්කු පැකට් දෙක විතරයි. මම යනකොට අපෙ උයන්ට හිටපු අංකල්ට කියල ගියා බිත්තර දෙක තුනක් කඩල තක්කාලි රතු ලූණු අමු මිරිසුත් එහෙම කපල දාල ඔම්ලට් එකක් දාල තියන්ටෙයි කියල. ඔය අංකල් අපිට උය පිහා දෙන්ට සෙට් වුනේ මෙහෙමයි.
අපිට උයව ගන්ට ක්වාටර්ස් එක අතුපතු ගාව ගන්ට වත්ත පිටිය සුද්ද බුද්ද කරවගන්ට චෙක් රෝලෙන් ගෝලයෙක් දීල හිටිය. චෙක් රෝල කියන වචනෙ නුපුරුදු අයට ඒ ගැන පොඩි පැහැදිලි කිරීමක් කලොත් අනියම් කම්කරුවන්ට වැටුප් ගෙවන්නෙ චෙක් රෝලෙන්. ඒකෙ තියනව අනියම් කම්කරු නම් ලිස්ට් එක. එදිනෙදා පැමිණීම නම ඉස්සරහින් ලකුණු කරල මාසෙ අන්තිමට වැඩට ආපු දවස් ගානට අදාල වැටුප ගෙවනව.
ඔය කාලෙ අපිට චෙක් රෝලෙන් දීල හිටිය ගෝලයගෙ නම ඇවිල්ල ඒකනායක. මිනිහ දරු පවුල් කාරයෙක් දරුවො දෙන්නෙක් හිටිය ඒ වෙනකොට. ඒ හැටි වයසක් නෑ. තිහක් තිස් දෙකක් වගෙ ඇති. ඒත් හොඳ දහිරියවන්තය. මිනිහගෙ කුඹුරු කෑල්ල වැඩ කරගත්තෙ මිනිහ තනියම.
ඔය මම කියන කාලෙ මහේ කුඹුරු අස්සද්දන කාලෙ කියල මම කලින් කිව්වනෙ. ඒකනායක උදේම ඇවිල්ල උදේට යි දවල්ටයි කන්න මොනවහරි හදල ගෙදර යනව. ඒ කරල හවස තුනට වගෙ ඇවිත් රෑට උයල තියල ආයම ගෙදර යනව. අපිටත් ඒකෙ ප්‍රශ්නයක් තිබුනෙ නෑ. වැඩේ කෙරෙනවනෙ ඒ මදැයි....එක දවසක් ඒකනායක උදේ වැඩට ඇවිල්ල පොත අත්සන් කරල එහෙම මට කතා කලා.
"මහත්තය.."
මම ඒ වෙලාවෙ දත් කුට්ටම මදිමින් මිදුලෙ එහාට මෙහාට ඇවිදිමින් උන්නෙ.
"ඔව් බං මොකෝ?"
"මහත්තය හෙට ඉඳල අපේ යායට වතුර දෙනව.."
"ඔව් බං මම දන්නව..මමනෙ මුර වතුර දෙන ලැයිස්තුව හැදුවෙ…"
අස්වැද්දුමයිසිං කාලෙ කුඹුරු හැම එකටම එක පාර වතුර දෙන්ට අමාරුයි. ඒ හින්ද සාමාන්‍යයෙන් එකපාර අක්කර පහේ කුඹුරු හතරකට වගෙ තමයි වතුර නිකුත් කරන්නෙ. එහෙම වතුර දෙන ෂෙඩුවල් එක තමයි මුර වතුර ලැයිස්තුව කියන්නෙ.
"ඉතිං මහත්තය මම හිතාගෙන ඉන්නෙ මේ පාර අපේ කුඹුර මමම වැඩ කරන්ට..නැත්නම් ජීවත් වෙන්ට අමාරුයි.."
"හරි හරි මට තේරෙනව..ඉතිං උඹ මට මොකක්ද දැං කියන්නෙ?"
"ඉතිං මම කියන්ට ආවෙ මහත්තය මම මේ ටිකේ කුඹුරු වැඩ ටික එකලාසයක් වෙන කල් .."
"ආ..උඹට වැඩට එන්ට විදිහක් නෑ කියලනෙ ඔය කියන්නෙ..හරි අවුලක් නෑ...අපි ඔය මොකවත් රත් කරගන්නං..නැත්තං අර පියදාසයත් ඉන්නවනෙ..ඌ උයයි මේ දවස් ටිකට.." අපෙ චෙක් රෝලෙ ඔක්කොම හතර දෙනෙක් හිටිය පියදාස එයිං එකෙක්.
"නෑ මහත්තය එහෙම නෙවෙයි"
"එහෙනං?"
"මම එන්නෙ නැති දවස් ටිකට අපේ තාත්තව එවන්නම් මහත්තයලට උයල පිහල දෙන්ට.."
ඒකනායකගෙ තාත්ත අවුරුදු හැත්තෑවක් විතර වයසයි. ඒත් බොහොම කඩිසර මනුස්සය. අපි කතා කලේ තිස් දෙකේ අංකල් කියල. තිස්දෙක කිව්වෙ යාය විසි නමයෙ තිස් දෙකේ කුඹුර....ඒක ඇවිල්ල ඒකනායකලගෙ කුඹුර....
නමසිය තිස් හතළිස් ගණංවල ඩී.එස්.මහත්තය ඔය ගොවි ජනපද පිහිටුවන කාලෙ එක එක ගම්මාන වලට වෙනම නම් දීල නැහැ. ට්‍රැක් 1, ට්‍රැක් 2 ට්‍රැක් 3 අන්න ඒ විදිහටයි ගම් වලට නම් දීල තියෙන්නෙ. සිංහලෙන් යාය 1, යාය 2, යාය 3..."එක යායට මල් පීදුනු බිම් තීරේ පාර දිගේ කණින් කණට කොඳුර කොඳුර ඔබයි මමයි විතරයි හිටියේ..."
බකමූණ ගොවි ජනපද ව්‍යාපාරය විතරක් නෙවෙයි ඒ සමකාලීනව ආරම්භ කරපු මින්නේරිය, කවුඩුල්ල, හිඟුරක්ගොඩ, අම්පාර වගෙ ගොවි ජනපද වලත් ගම්මාන නම් කරල තිබ්බෙ ඔය යාය 1, යාය 2, යාය 3 ක්‍රමේටමයි.
ඒත් පොළොන්නරුවෙ පරාක්‍රම සමුද්‍රයෙන් වතුර දෙන ගොවි ජනපද වලනම් නම් කිරීම මීට වෙනස්. එව්වයෙ තියෙන්නෙ බී.ඕ.පී. 317, බි.ඕ.පී 400 අන්න එහෙම. මහවැලියෙ වැඩට ගිය මුල් කාලෙ කදුරුවෙල ටවුන් එකේදි ඔය විදිහට බි.ඕ.පී. කියල බෝඩ් ගහගෙන සී.ටී.බී. ඒ වගේම ප්‍රයිවට් බස් යනව දැක්කම මට ඉතිං මහ පුදුමයක් මොකක්ද යකඩෝ මේ බී.ඕ.පී. කතාව කියල. මම ඒ වෙනකොට B.O.P. කියල දැනගෙන හිටියෙ අර තේ වර්ගය විතරයි. Broken Orange Pekoe...
අපේ ඒ කාලෙ හිටිය සීනියර් පොරවල් වලින් ඇහුවට ඒ එකෙක්වත් දැනගෙන හිටියෙ නෑ B.O.P. කියන්නෙ මොකක්ද කියල. පස්සෙ ඔය ජනපදයකම උපන් අපේ එන්ජිනියර් කෙනෙක් තමයි මට විස්තරේ කියල දුන්නෙ. B.O.P. = Blocking Out Plan.
Blocking Out plan = කට්ටි කැඩීමේ සැලසුම ඒ කියන්නෙ නමසිය තිස් හතලිස් ගණං වලදි කට්ටි කැඩීමේ සැලසුම් අංක 317 යටතෙ ඉඩම් වෙන් කරපු ප්‍රදේශය තමයි B.O.P. 317 කියල හැඳින්වෙන්නෙ.
බකමූණ ගොවි ජනපද ව්‍යාපාරයෙ තියනව ට්‍රැක් 1 ඉඳල ට්‍රැක් 46 වෙනකල්. ඇලහැර ඉඳල යෝධ ඇල දිගේ ගිරිතලේට යනකොට යාය අංකය වැඩිවෙන පිළිවෙලටයි ඔය ට්‍රැක් නැත්නම් යාය නම් කරල තියෙන්නෙ.
ඒකනායකගෙ තාත්ත නොහොත් අංකල්, ඒකනායක වෙනුවට වැඩට එන එකට අපි ඒ කිව්වෙ මමයි සුමනෙයි මුලින්ම ඒ හැටි කැමැත්තක් පෙන්නුවෙ නෑ. මොකද ඇත්තටම චෙක් රෝලක නම සඳහන් සේවකයෙක් වෙනුවට වෙනත් කෙනෙක් යොදවන එක (තාත්ත උනත්..හෙහ්..හෙහ්..තාත්ත කියල නෑ වැඩේ වැරදිනම් වැරදියිනෙ) වරදක්. කවුරුහරි ඒකනායකලගෙ තරහ කාරයෙක් ඕක බලං ඉඳල පෙත්සමක් වත් ගැහුවොත් සුමනෙටයි මටයි අහක ඉඳල පරිප්පු කන්ටයි වෙන්නෙ. ඒත් මේ යස්සයට මොකක් හරි සහනයක් කරන්නත් ඕන හින්ද සුමනෙයි මායි කතා වෙලා ඒකනායකයට මෙහෙම කිව්ව.
"මේ කොල්ලො තාත්තට ඇවිල්ල උයන්ට කියපන්. උඹ පහුවදාට ඇවිල්ල පොතේ අත්සන් කරපන්."
එතකොට අපි දෙගොල්ලම බේරිල. පොත තියෙන්නෙත් අපි ගාව හින්ද අවුලක් නෑ. හදිස්සියෙන්වත් දවල් වෙලාවෙ කවුරු හරි ඔඩිට් එකෙන් වත් පැනල චෙක් කලොත් කියන්න තියෙන්නෙ ඒකනායකය අද ඇබ්සන්ට් කියල. වැඩේ ඉවරයි. අපේ එකම වරද වෙන්නෙ රතු ඉර ගහල පොත ක්ලෝස් නොකරපු එක විතරයි. ඒකටත් කිව්වැහැකි එදා පොත ක්ලෝස් කිරිල්ල අමතක උනයි කියල...
ඉතිං ඔය විදිහට අංකල් හැම කන්නෙම වගෙ කුඹුරු වැඩ පටන් ගද්දි සතියක් දෙකක් වගෙ අපිට උයල දෙන්ට ආව. මනුස්සයගෙ ඉවිල්ලත් ටොප්. පිරිසිදු කමත් අවුලක් නෑ. බීඩි සුරුට්ටු පාවිච්චියකුත් නෑ. හැබැයි ඉතිං එකම අවුල කොච්චර කොහොම කිව්වත් එක වෑංජනයයි උයන්නෙ.
සුමනෙයි මායි ඉතිං "යකෝ කන්ටනෙ මේ ඔක්කොම කොරන්නෙ..." කියල දියබෙදුමෙ බෘහස්පතින්ද පොළට ගිහිල්ල කැරට් බෝංචි, ගෝවා දඹල නෝකෝල් රාබු වගෙ රටේ නැති එළවළු ජාති ඔක්කොගෙන්ම පොඩ්ඩ පොඩ්ඩ ගේනව.
මේ යස්සය..යස්සය කිව්වෙ අංකලය කරන්නෙ අර බෝංචියි, අලයි, ගෝවයි ඔක්කොම එකට දාල ඒකටම කට්ට කරවල කෑලි දෙක තුනකුත් දාල හදනව එක වෑංජනයක්. හොඳ රහට තියනව.
ඒත් සුමනයට ඕක අල්ලන්නෙ නෑ. "මොකක්ද බං ඒ ගොඩ හොද්දක් වගෙ මේ යකා උයන මඟුල? අච්චර එළවළු තියනව, තුන පහ කහ මිරිස් ඕන හැටිය තියනව. මොකක්ද මේ මනුස්සය මේ නටන නාඩගම?" කියල බනිනව.
සුමනෙට තරහ යන හින්ද අංකල් එක්ක මේ ඉවුම් පිහුම් ක්‍රමවේදය නොහොත් Culinary Methodology එක ගැන සාකච්ඡා කරන්ට නොහොත් සහසන්ධීකරණ (Negotiating) රාජකාරිය පැවරෙන්නෙ මට. Negotiating කියන වචනෙට සහසන්ධීකරණය කියල කියනවයි කියල කිව්වෙ මධුර ගොයිය.
Frederick Forsythගෙ "The Negotiator" නවල් එකේ සිංහල පරිවර්තනයත් හැඳින්වුනේ "සහසන්ධිකයා" කියල. හැබැයි මම හිතන්නෙ එහෙම පොදු පාඨකයින්ට නුපුරුදු වචනයක් පොතක නමට යොදන එක එච්චරම හොඳ දෙයක්නම් නෙවෙයි. මොකද සහසන්ධිකයා කිව්වහම මගෙ ඔලුවටනම් එක පාරටම ආවෙ සන්ධිපාදිකයා කියන වචනෙ. මේ පොත ගෝනුස්සො කැරපොත්තො මකුළුවො ගැන ලියවුනු එකක්ය කියල කවුරුහරි හිතුවත් මම හිතන්නෙ ඒකට දොස් කියන්නත් බෑ. අනික පොතේ කවරෙ ඉන්නෙත් තඩි මකුළුවෙක්නෙ...හෙහ්..හෙහ්..
"අංකල් මොකෝ මේ අච්චර එළවළු තියෙද්දි ඔක්කොම එකට දාල එකක් උයන්නෙ? එළවළු දෙක තුනක් වෙනම උයන්නකො...අඩුම කුඩුම මදිනම් කියන්න අපි අරං එන්නම්…"
"නෑ මහත්තය ඔහොම ඉව්වම තමයි එළවලුවල රහ ගුණ ඉස්මතු වෙන්නෙ…"
"මොන පිස්සු කතාවක්ද ඒක? ඔහොම ඔක්කොම එකට දාල ඉව්වම ඔක්කොම එක රහයිනෙ…"
"නෑ මහත්තය මම දැන් අවුරුදු ගාණක ඉඳල ඔහොම තමයි උයන්නෙ. කොටින්ම ඔය අපෙ ගෙදර උන්දැ නැතිවෙච්චි දා ඉඳල මමනෙ ගෙදර ඉව්වෙ. මේ විදිහට ඉව්වම කිසි අවුලක් නෑ. අනික තුන පහ පොල් උනත් ඉතුරුයිනෙ.."
ඇත්තම කියනවනම් ඔය විදිහට තමයි ඒ පැත්තෙ ගෙවල් වලින් සීයට අනූවකම උයන්නෙ. එකක් වැඩේ ඉක්මන්. ඊටත් වැඩිය වියදම අඩුයි…
"හරි මහත්තය අපි මෙහෙම කරමුකො. මහත්තයලට වෑංජන දෙක තුනක් ඕනනං බෝංචි වෙනම බෙදාගන්ට, අල වෙනම බෙදාගන්ට. කරවල වෙනම බෙදාගන්ට..එහෙම හොඳයිනෙ.." ඔන්න සහසන්ධීකරණය අන්තිමට අංකල් දුන්නු උපදේසෙ. කොහොමද? මල් හතයි නේද?
"මොකද අංකලය කියන්නෙ?" සුමනෙ මගෙන් ඇහුව එදා හවස.
"පොර කියනව එළවළු දෙක තුනක් එකට දාල ඉව්වම රහ ගුණ වැඩියිලු."
"අනේ උගෙ අම්මට…"
"අන්තිමට කතා කරල කතාකරල අංකලයයි මායි පොඩි එකඟතාවයකට ආව"
"අන්න වෙරි ගුඩ්...අන්න වෙරි ගුඩ්...මොකක්ද ඉතිං ඒ එකඟතාවය?" සුමනෙ සිනාමුසු මුහුණින් ඇහැව්ව.
"අංකල් එයාගෙ සුපුරුදු ඒකල වෑංජනේ උයනව. අපි කනකොට එලවලු වෙන වෙනම තුන් හතර පොලකට බෙදාගෙන කනව.."
"ඈ?......................" සුමනෙගෙ කටත් බාගෙට ඇරුන විදිහට මට මැරෙන්ඩ හිනා..
ඔන්න ඔය කිව්ව අංකලයට තමයි මම කිව්වෙ රෑට පොරගෙ කේවල වෑංජනේට (Solitary Curry) අමතරව ඔම්ලට් එකකුත් හදල තියන්නෙයි කියල.
"මම අංකල්ට කිව්ව ඔම්ලට් එකක් හදල තියන්නෙයි කියල..ඉඳහංකො මම ඒක අරං එන්නං.." මම නැඟිටල කුස්සියට ගියා...
"මට නම් බඩු ෂුවර් ඔය නසරානිය ඔම්ලට් එකත් දාල ඇති උගෙ ගොඩ හොද්දට….." සුමනෙ හිනා වෙවී එහෙම කියනව මට ඇහුන.
