564. පතිරාජගේ නික්මයාම, වම් ඉවුරේ සිනමාව සහ ජෙප්පන්ට චන්දය දීම හෝ නොදීම....

ආචාර්ය ධර්මසේන පතිරාජ ...

මාතෘකාව කියවල නිකං හොල්මන් ද පොල්කොළ වෙලා ගියැයි ඔහෙල? නිකං රනිල් වික්‍රමසිංහ සහ යහ පාලනය කියල ලිව්ව වගේ නේහ්? තනිකරම විරෝධෝක්තියක් නොහොත් ඔක්සිමොරෝන් එකක් කියල හිතෙනව නේද?

රනිල්ගේ යහපාලනය කිව්වමනම් වචනයේ පරිසමාප්ත අර්ථයෙන්ම ඔක්සිමොරෝන් එකක් නම් තමයි. ඒත් මගේ මාතෘකාව නම් එහෙම එකක් නෙවෙයි. එතන තියනව යම්කිසි අදෘශ්‍යමාන සම්බන්ධතාවයක් නොහොත් ඒක ඇතුලෙ තියනව ලොකු අභ්‍යන්තරයක්...

ධර්මසේන පතිරාජ මහත්තය මියගිහිල්ල. මගෙ සිත්ගත් කවුරුහරි මියගියහම හරි එහෙම මියගිය කෙනෙක්ගෙ මරණ සංවත්සරයක් ආහම ඒ වෙනුවෙන් පොඩි සටහනක් බ්ලොග් එකේ ලියන එක මගෙ පුරුද්දක්. මීට කලින් මම ඒ වගෙ කීප දෙනෙක් ගැනම සටහන් ලිව්ව.

අමරදේව මාස්ටර්, අජන්තා රණසිංහ, ගාමිණී දිසානායක, කේමදාස මාස්ටර්, නෙල්සන් මැන්ඩෙලා, ටෝනි ග්‍රෙග්, සෝබිත හාමුදුරුවො, දයා රාජපක්ෂ, ටෝනි රණසිංහ, ගේබ්‍රියෙල් ගාර්ෂියා මාර්කේස්, එදිරිවීර සරච්චන්ද්‍ර, මාගරට් තැචර්, සුචරිත ගම්ලත්, හෙන්රි ජයසේන, රවි ශංකර්, නීල් ආම්ස්ට්‍රෝංග්, කාල් සේගන්, රෝහණ විජේවීර,

හැබැයි ඒ හැම සටහනක්ම අප අතරින් වියෝ වූ පුද්ගලයගෙ ගුණ කථනයක්ම වුනේ නෑ. හොඳ නරක ඒ වගේම වෙන වෙන වල් පල් ආරළු බූරලුත් ඒ අස්සෙ ලියවුනා මගේ සුපුරුදු සයිලියෙං. අන්න ඒක තමයි අපෙ හාන්දුන්නේ මගේ අනන්‍යතාවය නොහොත් අඤ්ඤකොරොස්භාවය...දඩිස්.....බිඩිස්....දඩ....බඩ....දඩ...තපෝස්...තපෝස්... හා...හා...හා...කලබල වෙන්ට එහෙම එපල්ල...ඒ මම පපුවට ගහ ගත්තු සද්දේ...හොඳේ...

හරි දැන් එමු අද මැයට නොහොත් අද මාතෘකාවට. ධර්මසේන පතිරාජ මහතාගේ අභාවය. ධර්මසේන පතිරාජ නොහොත් පතී කියන්නෙ ලාංකීය සිනමාවෙ නොමැකෙන සළකුණක් තියපු අධ්‍යක්ෂ වරයෙක්.

අහස් ගව්වෙන් පටන් ගත්තම එයා දැන් ලොකු ළමයෙක්, පොන්මනී, බඹරු ඇවිත්, සොල්දාදු උන්නැහේ සහ පාරදිගේ...ඒ ඔහු නිර්මාණය කල සිනමාපට..ඉනික්බිතිව ඔහු කල නිර්මාණ ගැන මම සඳහන් නොකර ඉන්නම් මොකද ඒ එකක්වත් මට නරඹන්ට අවස්ථාවක් නොලැබුණු හින්ද.

පාරදිගේ චිත්‍රපටයෙ එක චරිතයක් මෙහෙම කියනව. මට මතක විදිහට විමල් කුමාර් ද කොස්තා වෙන්න ඕන....."අපිට මුල් නෑ ඒත් දළු දානව..." 

ඔය දෙබස් ඛණ්ඩය එදා ඉඳල අද දක්වාම නිතරම උපුටා දැක්වෙනව තරුණ පරපුරේ ඛේදවාචකය ගැන කියනකොට නැත්නම් ලියනකොට. ඔය දළු දාන කතාවඒ ඒ දවස්වල ඒ දවස්වල කිව්වෙ හැත්තෑව දශකයෙ මැද භාගයෙ වගෙ බොහොම ජනප්‍රිය කතාවක්...

පාරදිගේ තිරගත වුනේ මට මතක විදිහට 1980 අවුරුද්දෙ. ඒ කියන්නෙ චිත්‍රපටය හැදුනෙ 70 දශකයෙ මැද භාගයෙ වෙන්න ඕන. 70 දශකයෙ මැද භාගෙ කියන්නෙ ලෝකෙ පුරාම වාමාංශික රැල්ලක් පැතිරගිය කාලයක්. වියට්නාම් යුද්දෙන් ඇමරිකන් කාරයො පැරදීගෙන යනව. සෝවියට් දේසෙ බොහොම බලසම්පන්නයි. ඒ එක්කම චීනෙ, කියුබාව වගෙ රටවලුත් හොඳ දියුණු තත්වයෙ තිබ්බ. යටත් පිරිසෙයින් අපිට කිව්වෙ එහෙමයි. 

සෝවියට් දේශය, ස්පුට්නික් වගෙ සඟරා කියවල අපි හිතාගෙන හිටියෙ 20 වන සියවස ගෙවිල යන්ට ඉස්සර මුලු ලෝකෙම කොමියුනිස්ට් ක්‍රමයට හැරෙයි කියල. සියළු ධනය සැමදෙන අතර සමානව බෙදිල යන සැමට සෞඛ්‍ය පහසුකම් ආහාර නිවාස ප්‍රමාණවත් පරිදි ලැබෙන නිවහල් සමාජයක්, සමානාත්මතාවය රජයන සමාජයක්...එවන් නිවහල් නිදහස් උත්තරීතර සමාජයක් කරා අප රැගෙන යන්න උතුමාණනි!

ඒ දවස්වල ට්‍රෙන්ඩ් එක එහෙමයි....වාමාංශිකත්වය නොහොත් වමට බරවීම....කොහොමත් වම පොඩ්ඩක් බරයිනෙ..නේ?...දේහවිද්‍යාත්මකව බැලුවත් හෙහ්,හෙහ්....

ඉතිං ඒ හින්ද නැචුරලි මම හිතන්නෙ ලෙෆ්ටිස්ට්වීම නොහොත් වමට බරවීම නැඟලම ගියා. 

කවි කෙටිකතා නවකතා ලිව්වත් සිනමා පටයක් නිර්මාණය කලත් වාමාංශික දෘෂ්ඨි කෝණයෙන් විග්‍රහ කරල තමයි ලියන්නෙ කරන්නෙ..සියළු කලා නිර්මාණවල අවසාන ප්‍රතිඵලය වෙන්න ඕන සමාජවාදී රාජ්‍යයක් කරා යන සිහිනය සාක්ෂාත් කොට ගැනීම විය යුතුයි...එහෙම තමයි කැච් ෆ්‍රේස් එක එහෙම නැත්නම් මුඛ්‍ය සටන් පාඨය...

අහස් ගව්ව සහ පාරදිගේ සිනමාපට දෙකේම තේමාව තරුණ අසහනය. අක්මුල් නැති තරුණ පරම්පරාව...ඒ දවස්වල පිළිගත් මතවාදය ඒකයි. ඒ කිව්වෙ තරුණ පරම්පරාවට ජීවන ක්‍රමයක් රජය සළසල දෙන්න ඕන. ඕනම රජයක් ඒ වගකීම ඉටු කිරීමට බැඳිල ඉන්නව.

ක්‍රමයෙන් ඒ අදහස් ගිලිහිල ගියාට අද උනත් ඒ සංකල්පයෙ නෂ්ඨාවශේෂ අප අවට තියනව. උපාධිධාරී රැකියා විරහිත උපාධිධාරීන්ගේ සංගමය කියල එකක් තියෙන්නෙ ඒ හින්දනෙ. ඒ වගෙ සංගමයක් තියෙන එකේ කිසිම වරදක් නෑ ඒකෙං කරන්නෙ එකතුවෙලා තම සාමාජිකයින්ගෙ විරැකියාවට යම් පිළියමක් යොදන්නට කටයුතු කරනවනම්. මොන විකාරද? එයාල කරන්නෙ දියව් දියව් අපට රජයේ රැකියා දියව් කියල පාරවල් වහගෙන උද්ඝෝෂණය කරන එක. නැත්නම් පෙළපාලි යන එක.ඒ කියන්නෙ එයාල කියන්නෙ උපාධිධාරීන්ට රැකියා ලබාදෙන එක රජයේ වගකීම කියල..

ඔය තරුණයින්ව බොහොම අපූරුවට බීලි බාගන්නෙ ඒ අයගෙ හැඟීම් අවුස්සල ඒවයින් වාසි ගන්නෙ පෙරෙට්ටො සහ ජෙප්පො. ඒ දෙගොල්ල ඔය වැඩේට බොහොම සමර්තයි. බොර දියේ මාලු බෑමට. බොර දියේ මාලු බාන්ට උපන් හපන් කෙවුලො ඔය දෙගොල්ලම…

ඉතිං ඒ දවස්වල තිබ්බ ට්‍රෙන්ඩ් එකේ විදිහට පතීල වම් ඉවුරේ සිනමාවක් ගොඩ නඟල ඒකෙ පතාක යෝදයො වුනා. ඒකට කිසිම විදිහකින් වැරැද්දක් කියන්න බෑ. කාලානුරූපවනෙ හැම දෙයක්ම සිද්ද වෙන්නෙ. ඒ රැල්ල ඒ අවස්තාවෙ තිබ්බ ගතික තත්වයක් විසින් නිර්මාණය කල අවශ්‍යතාවයන්ට ප්‍රතිචාර දැක්වීමක්. එතන තියෙන්නෙ එච්චරයි.

ලෝකෙ කාලෙන් කාලෙට ඒ වගෙ එක එක රැළි එනව. මතවාද නිර්මාණය වෙනව. පස්සෙ කාලෙක ප්‍රත්‍යාවලෝකනයෙදි (In retrospect) අපිට පේනව එව්ව වැරදියි එහෙම නැත්නම් එහෙම නෙවෙයි වෙන්න තිබුනෙ කියල. ඒත් ඒ වෙනකොට කාලය ගලා ගිහිල්ල. එකම ගඟට දෙවරක් බහින්ට බෑ කියල කියන්නෙ නිකමට නෙවෙයිනෙ (You can never get into the same river twice) 

අද වෙනකොට ඔය වාමාංශිකයො කියන්නෙ මාරම පොරවල්ය කියල දේවත්වයෙන් අදහන සංකල්පය එහෙම්මම නැතිවෙලා ගිහිල්ල. ඇත්තම කිව්වොත් අද වාමාංශිකයො කියන්නෙ විහිළු කාරයො රංචුවක්. පරණ සමසමාජ කොමියුනිස්ට් අය ගැනනම් කතා නොකරන තරමට හොඳයි. ඔවුන්ගෙන් ගිලිහුනු රතු දජේ අතට ගත්තු එහෙම නැත්තං උදුර ගත්තු ජෙප්පො පෙරෙට්ටො උනත් ඊට දෙවෙනි නෑ.

අර ආන්ඩුවෙ දොස්තරල කියන පිස්සු හුටංල එක්ක එකතුවෙලා ලාල්කාංත නටන නාඩගමම දැක්කම හිතා ගත්තෑකි මේ රටේ කිසිම දවසක ජෙප්පො බලයට එන්නෙ නැත්තෙ මොකද කියල. ජෙප්පන්ට මම හිතන්නෙ තේරෙන්නෙ නැත්තෙත් ඒක. 

අර ජිජකුපාමය පස්සෙ වැටිල ඉන්න බයියො රැළ වගෙ අනුරල  දේවත්වයෙන් අදහාගෙන ඉන්න අන්ත වාදියො රැලක් ඉන්නව තමයි. ඒත් අනුරල බිමල්ල හඳුනෙත්තිල තේරුම්ගන්න ඕන ඒ එහෙයියො රැලේ චන්ද වලින් නම් මේ කපේට අඩුම ගානෙ ප්‍රාදේසීය සබාවක්වත් දිනන්න බැහැයි කියල.

ඒකට මධ්‍යස්ත පාවෙන චන්දවලින් බහුතරයක් කොහොම වෙතත් සෑහෙන ප්‍රමාණයක්වත් තමන්ට දිනාගන්න වෙනව. ඒත් අනේ ඇස් වහක් කටවහක් නෑ ජෙප්පන්ගෙ එහෙම වැඩ පිළිවෙලක් තියෙන බවක්නම් පේන්ට වත් නෑ.

අපි ඇත්තම කතා කරොත් ජේවීපී එක තමයි අද තියෙන දේශපාලන පක්ෂ අතරින් චන්දයක් දෙනව නම් දෙන්ට තියන එකම පක්සෙ. ඒත් මොන හේතුවක්ද මන්ද මට හිතෙන්නෙ රටේ බහුතර චන්ද දායකයින්ට සීනුවට චන්දයක් දෙන්ට හිත එකඟ කරගන්ට අමාරුයි.

අවසාන වශයෙන් තවත් එකක් කියන්න ඕන. පහුගිය පෝස්ට් එකකදි ඒ කිව්වෙ අර මහාචාර්ය තුමාගෙ දේශනය ගැන ලිව්ව පෝස්ට් එකට අජිත් දාපු කමෙන්ට් එකකට උත්තර දෙද්දි මම කිව්ව සෝවියට් දේශයේ බිඳ වැටීම ගැන මට හිතෙන විදිහ විස්තර කරල පොඩි සටහනක් ලියන්ට මගෙ අයිඩියා එකක් තියනවයි කියල.

මම කලින් හිතාගෙන හිටියෙ මේ සටහනේදිම ඒ ගැනත් ලියන්නම්ය කියල. ඒත් එහෙම ලිව්වොත් ඒක හරියන එකක් නෑ කියල හිතෙනව. එනිසාවෙන් ඒ ගැන එහෙනං තවත් දවසක ලියන්නම්ය...