307. විමලෙගෙ වාංපතුල් කතා - 27 - බහිරවකන්ද බුදු පිළිමය, දුම්බොන්නාගේ කතාව සහ Nothing About Anything But Something About Everything

Bahirawakanda Statue - Google Images

" වෝඩ් සෙවන්ටීන් එකේ වැඩ කරනව නේද සරෝජිනී කියල ගර්ල් කෙනෙක්?..."

" ඔව්..සරෝජිනී මගෙ බැච් මේට්..අයිය එයාව දන්නෙ කොහොමද? "

" ඒක ටිකක් දිග කතාවක්...මෙහෙමයි..අපෙ අප්පච්චි මාස හයකට වගෙ ඉස්සෙල්ල හාට් ඇටෑක් එකක් ඇවිල්ල ඔය වෝඩ් එකේ හිටිය සති දෙකක් විතර…"

" ඉතිං?........"

" ඉතිං මම තමයි වැඩිපුර අප්පච්චි ගාව හිටියෙ…" අසෝකා මා දිහා බලල ආයෙම බිම බලා ගත්ත…

" ඒ කාලෙදි තමයි මම සරෝජිනීව අඳුනා ගත්තෙ…"

ඔය කාලෙ වෙනකොට අප්පච්චිට හෘදයාබාධ තත්වයක් මතුවෙලා තිබුන. මුල්ම පාර පේරාදෙණිය රෝහලෙයි දෙවෙනි පාර මහනුවර රෝහලෙයි දෙපාරක්ම අප්පච්චි නතරවෙලා හිටිය දවස් දහයක් දොළහක් විතර. ඒ දෙපාරම වැඩිපුර ලඟින් හිටියෙ මම. ජනූගේ සටහන් ලියන අපේ ජානිස් ගොයිය එයාලගෙ අප්පච්චි ගැන ලියාපු බොහොම හෘදයාංගම සටහනකට අවුරුද්දකට දෙකකට වගෙ ඉස්සර මම ලියාපු කමෙන්ට් එකක් මේක. 

රෑ දහයට වාට්ටුවෙ ලයිට් නිවනව.ඊට පස්සෙ දැල්වෙන්නෙ කොරිඩෝවෙ සිවිලිමේ අඩි තිහෙන් තිහට වගෙ සවිකරල තියෙන දිගටි හැඩැති මලානික එළියක් නිකුත් කරන ප්‍රතිදීප්ත පහන් පමණයි. ඒත් හැම ඇඳක් ළඟම බිත්තියෙ පොඩි විදුලි පහනක් තියනව හදිසියකදි අත දිගුකරල දල්වා ගන්ට හැකිආකාරයට.

පේරාදෙණියෙ රෝහල හැදුවෙ ජපානෙ මිට්සුයි සමාගම. ජයවර්ධනපුර පාර්ලිමේන්තුව ඉවරවෙලා ඒ එක්කම තමයි මේකෙ වැඩ පටන්ගත්තෙ. ජපනගෙ වැඩ දන්නවනෙ. හරිම පිළිවෙලයි. රෝගීන්ට ඕන හැටිය ඉරු එළිය එන්ට, ස්වභාවික වාතාශ්‍රය ලැබෙන විදිහට විශාල කවුළු තියනව හැම තැනම වගෙ. මේ වෙලාවෙ නම් වැටෙන්නෙ හඳ එළිය විතරයි. කොරිඩෝවෙ එහා කෙළවරට ගිහාම හන්තාන කඳුවැටිය අතින් අල්ලන්ට ඇහැකිය කියලයි හිතෙන්නෙ. හීතල හුළඟක් හමාගෙන ආව. ඇඳගෙන උන්නු කමිසෙ බෙල්ල ගාව බොත්තමත් දාල වහගෙන මම හැරිල කොට බිත්තිය උඩින් බැලුව අංක 31 ඇඳ දිහාවෙ.

සුදුපාට බොකුටු කොණ්ඩෙ විතරයි අඩ අඳුරෙ මෙතනට පේන්නෙ. බෙල්ල ගාවටම පොරෝනයෙන් වැහිල සරීරයම. ඒ මයෙ අප්පච්චි…මේ පේරාදෙණිය රෝහලේ වාට්ටු අංක 23, හෘද රෝගීන් යම් තරමකට සුවය ලැබුවම රෝහලෙන් ඉවත්ව යනතෙක් මේ වාට්ටුවෙ තමයි රඳවන්නෙ. මේ පිරිමි වාට්ටුව. අංක 24 ගැහැණු වාට්ටුව. අප්පච්චි දවස් හතරක් දැඩි සත්කාර ඒකකයෙ ඉඳලයි මෙතනට ආවෙ.

" මිස්ටර් වීරසිංහ තාත්තගෙ තත්වය එච්චරම හොඳ මදි.මයිල්ඩ් ඇටෑක්ස් තුනක් එක පිට එක ඇවිල්ල තියනව. මයෝ-කාඩියල් ඉන්ෆාක්ෂන් "

" ඩොක්ටර්, ඔපරේෂන් එකක් කරන්න වෙයිද? " මම හීන් හඬින් ඇහුව.

" දැනට නම් ඕන නෑති වෙයි මම හිතන්නෙ. ක්‍රිටිකල් ස්ටේජ් එක පහුවෙලා තියෙන්නෙ. අපි බලමු. තව සතියක් වගෙ වෝඩ් එකේ හිටපුවාවෙ. "

හෘද රෝග විශේෂඥයයි මායි අතරෙ එහෙම කතාබහක් ඇතිඋනේ අද උදේ.

අප්පච්චි ළඟට හෙමිහිට ගිහිල්ල මම ඇඳ ලඟ තිබ්බ ප්ලාස්ටික් පුටුවෙ ඉඳගත්ත. වමත පොරෝණෙන් එළියට පැනල ඇඳෙන් පහලට එල්ලෙනව. මැණික් කටුවට ටිකක් උඩින් ගහල තියෙන්නෙ සේලයින් කටුව. මම හෙමිහිට අත ආපහු ඇඳ උඩින් තියල පොරෝණෙන් වැහුව.

අප්පච්චි එක්ක හුඟක් දේවල් මට කතා කරන්න තියෙනව. පොඩි කාලෙ ඉඳලම හිතේ පැහැව පැහැව තිබ්බ හුඟාක් දේවල්. ඒත් එව්ව කියාගන්ට මට කාලයක් නැතිවෙයිද? මහෙ හිතේ මහ බයක් හෝ දුකක් වගෙ හැඟීමක් ඇතිවෙලා උගුර හරහා ඇවිල්ල පිට උනේ දෑස් අග තෙත් කරමින්. මම හෙමිහිට අත දාල පොරෝනය අස්සෙන් අත දාල අප්පච්චිගෙ අත අල්ලල හෙමිහිට මිරිකුවා.

අප්පච්චි එක පාරටම ඇස් ඇරියා.

" පුතා……"

" අප්පච්චී …."

මම පුටුවෙන් නැඟිටල පාත්වෙල අප්පච්චිගෙ නළල හෙමිහිට අත ගෑව.

ඔය මම ලිව්වෙ ඉස්සරවෙලා පේරාදෙණියෙ ඉස්පිරිතාලෙ අප්පච්චි හිටපු සතියක හමාරක වගෙ කාලය ගැන. සනීප උනාට පස්සෙ අප්පච්චි ගෙදර ආව. ඒත් දරුණු හෘදයාබාධයක් ආවම ආයෙම පස්සෙත් ඒ වගෙ එකක් එන්ට තියන සම්භාවිතාව වැඩියි කියල කියනව. හරි ඒ කොහොමහරි පේරාදෙණියෙ ඉඳල ගෙදර ඇවිල්ල මාස හයක් වගෙ යන්ටත් ඉස්සර ආයෙම තත්වය දරුණුවුනා. ඒ පාර තමයි නුවරට ඇඩ්මිට් කලේ.

" ඉතිං මම තමයි වැඩිපුර අප්පච්චි ගාව හිටියෙ…" අසෝකා මා දිහා බලල ආයෙම බිම බලා ගත්ත…

" ඒ කාලෙදි තමයි මම සරෝජිනීව අඳුනා ගත්තෙ…"

ඒ කාලෙ නුවර ඉස්පිරිතාලෙ හෘදරෝග වාට්ටුවට යන්ට ඉස්පිරිතාලෙ බාහිර රෝගී අංශය ඉස්සරහිං දිවෙන තාරපාර දිගේ තරමක කන්දක් නැඟල යන්ට ඕන. 

" මේ කන්ද නැග්ගම ලෙඩ්ඩු බලන්ට එන මිනිස්සුන්ටත් හාට් ඇටෑක් නැහැදුනොතින් තමයි පුදුමෙ " සුදු කලිසමක් සහ කමිසයක් ඇඳගත්තු මැදිවියේ පුද්ගලයෙක් දවසක් හති දමමින් කන්ද නඟින අතරෙ ඒ එක්කම පිටිපස්සෙං යන මාදිහාට හැරිල කිව්ව. 

" හෙහ්, ඒකනං ඇත්තම තමයි.." මම හිනාවෙලා කිව්ව.

දාහතේ වාට්ටුවෙ විසිතුන ඇඳේ අප්පච්චි හිටියෙ. අයි.සී.යූ නොහොත් දැඩි සත්කාර ඒකකයෙ ප්‍රතිකාර කරල තත්වෙ හොඳ අතට හැරුනම සාමාන්‍ය වාට්ටුවකට මාරු කරනව.නුවර ඉස්පිරිතාලෙ ගෙවන වාට්ටුවකුත් තියනව.ඒකට කියන්නෙ ෆ්‍රේසර් වෝඩ් එක කියල.එහෙම කියන්නෙ ඇයිද කියන්න මම දන්නෙ නෑ. අම්මගෙනුත් ඇහුවට හරි විස්තරයක් අම්ම දැනගෙන හිටියෙත් නෑ. ආ..මම කලින් කිව්වෙ නැහැනෙ නේද? අපෙ අම්ම හෙදියක්. නුවර එන්.ටී.එස්. එකෙන් ඒ කිව්වෙ හෙද අභ්‍යාස විද්‍යාලයෙන් ඉගෙන ගෙන මුලින්ම අවුරුදු හතර පහක් වගෙ සේවය කරල තියෙන්නෙත් නුවරමයි.පස්සෙ බදුල්ල, මොණරාගල, මාතර, කෑගල්ල සහ අන්තිමට අනුරාධපුර රෝහලේ සේවය කරල තමයි විශ්‍රාම ගියේ.

ගෙවන වාට්ටුවෙ කාමරයක් ගත්තනම් හොඳට සැප පහසුවට ඉන්ට පුලුවන්. එක රෝගියට එක කාමරයයි. ඒකෙ රෝගියා ලඟ නතර වෙලා ඉන්න කාටහරිත් ඩිංගක් නිදාගන්ට පොඩි ඇඳක් එහෙමත් තියනව.කොහොමහරි ඒ දවස්වල ගෙවන වාට්ටුවෙ පුරප්පාඩු තිබිල නෑ.අනික ඇත්තම කිව්වොත් කොහොමත් නුවර සහ පේරාදෙණිය රෝහල් දෙකම හරිම පිරිසිදුයි. වැසිකිළි කැසිකිළි එහෙම උනත් නිතරම පිරිසිදු කරන නිසා කිසිම අවුලක් නෑ.

ඉතිං අප්පච්චි අයි සී යූ එකේ ඉඳල දහහතේ වාට්ටුවට මාරුකරපු දවසෙ හවස මම ගියා රෑට ඉන්ටත් බලාගෙන. අප්පච්චි ලෙඩ වලට හරිම බයයි. යන්තමට හෙම්බිරිස්සාවක් හැදුනත් ඇති ඔලුවෙ ඉඳන් පෙරවගෙන නිදාගන්නව. සීතලයි කියල සම්මත කෑම කට හරියෙ තියන්නෙ නෑ. සුප් හදල දෙන්ට ඕන රෑට පාන් ටෝස්ට් කරල.අපි පොඩි කාලෙ ටෝස්ටර්ස් තිබ්බ එකක්ය ඉතිං...පාන් ටෝස්ට් කරන්නෙ රොටි කබලෙ දාල තමයි. 

පහේ ශිෂ්‍යත්වයට බුද්ධි පරීක්ෂණය කියල විෂයයක් තියනවනෙ. තවම තියද කියල නම් නොදනිමි. ඒත් අවුරුදු පහළවකට විස්සකට වගෙ ඉහත නම් තිබුණ. මම එහෙම දන්නෙ අපෙ උන්දෙ බැඳපු අලුත දවසක් ඔය බුද්ධි පරීක්ෂණ ආදර්ශ ප්‍රශ්න පත්තර තියන පොතක් ගෙදර අරගෙන ඇවිල්ල මාත් ඒක පෙරලල බලපු හින්දයි. ඒකෙ තිබ්බ පාන් ටෝස්ට් කිරිල්ලට සම්බන්ධ ප්‍රශ්නයක්..ප්‍රශ්ණෙ මෙහෙමයි.

" ඔබ පාන් පෙති තුනක දෙපැත්තම කර කරගත යුතුය.ඔබට ලබාදී ඇති කබලෙහි එක් වරකට කර කර ගැනීමට ඉඩ ඇත්තේ පාන් පෙති දෙකකට පමණි.පාන් පෙත්තක එක් පැත්තක් ටෝස්ට් කිරීමට විනාඩි තුනක් ගතවේනම් පාන් පෙති තුනම ටෝස්ට් කර ගැනීමට වැයවන අඩුම කාලය කොපමණද? "

ඉතිං අප්පච්චිගෙ ඔය ලෙඩ වලට තියන බය හින්දම ඉස්පිරිතාලෙ හිටපු හැමදාම කවුරුහරි ලඟ ඉන්නම වුනා. මුල්ම දවස් දෙකතුනේ මම රාජකාරිය බාරගත්ත. කෝකටත් තෛලය කියල යන්ට කලින් නුවර මැකලම් එකෙන් හරි ගුණසේන එකෙන් හරි පොත් දෙකතුනකුත් ගත්ත.ඒ දවස්වල සරසවි පොත්හල නැත්නම් විජිත යාපා එක පටන් අරගෙන තිබුනෙ නෑ. ගත්තු එක පොතක්නම් මට හොඳටම මතකයි. ඒ කිට්ටුව නිකුත් කරපු ගුණදාස අමරසේකර මහත්තයගෙ පොතක් " ගල් පිළිමය සහ බොල් පිළිමය "

පොළොන්නරුවෙ ගල්විහාරෙ ගැනත් මේ පොතේ කියවෙනව. අවුරුදු ගාණක් තිස්සෙ මාස දෙක තුනකට වරක් වත් නොවරදවා පසළොස්වක දවසට ගල්විහාරෙ ගියපු නිසා පොත කියවද්දි සිතින් මම ගල් විහාරෙ වඳින්ට ගියේ නිරායාසයෙන්ම.

දහ හතේ වාට්ටුවෙ හිටිය ඇටන්ඩන්ට් එක්ක මම කලින්ම කතා කරල මිනිහව ෂේප් කරගත්ත. මිනිහගෙ නම සැම්සන්...ගම කිව්වෙ මේ හිඟුල. හිඟුල තියෙන්නෙ නුවර කොලඹ පාරෙ මාවනැල්ලට මෙහා. 

" ඉතිං සැම්සන් අයිය ..යමුද සිගරට් එකක්වත් බොන්ට? "

" හරි මහත්තය එහෙනං යමුකො.."

" හරි ඉන්න මම බලල එන්නම් අප්පච්චි නිදිද මොකද කියල..."

අයි.සී.යූ. එකෙන් ගෙනාවට එහෙදි දුන්න බෙහෙත්වල සැරටද මන්ද අප්පච්චි කොයිවෙලාවෙත් නිදාගෙනම තමයි හිටියෙ. ඒ වෙලාවෙත් හොඳටම නිදි. මම කෝකටත් කියල ඇඳේ දෙපැත්තෙ ගරාදි උස්සල පොඩි ලොක් එකක් වගෙ තියනව ඒකත් දැම්ම. නැත්තං නිදිමතෙන්ම පෙරලිල බිමට වැටුනොත් මහ ජංජාලයක් වෙන්නෙ. කොහොමත් ඉස්පිරිතාල ඇඳං සාමාන්‍ය ඇඳන් වලට වඩා උස හින්ද බැරිවෙලාවත වැටුනොත් එහෙම ආයෙ සොරි ඩොට් කොම් තමයි.

වාට්ටුවෙ එක පැත්තක් දිග කොරිඩෝවක්. වහලේ උසුලාගෙන ඉන්න හතරැස් කුළුණු අඩි දහයෙන් දහයට වගෙ පරතරෙන් තිබ්බ. ඒ අතර බට පැළලි එල්ලල. මේ රස්නෙ කාලෙ හින්ද ඒ පැළලි උඩට අකුලල රෝල් කරල තිබ්බට බැඳල තිබ්බ ළණු දෙපොට ලිහුව නං සර සර ගාල පාතට වැටිල සම්පූර්ණ කොරිඩෝවම ආවරණය වෙනව. වැහි කාලෙට එහෙමත් නැත්තං සීතල හුළං කාලෙට ඒ බට පැලලි වලින් තමයි වාට්ටුවෙ ඇතුලත ආවරණය වෙන්නෙ.

වාට්ටුවෙ මිදුලට බැස්සම අත දික්කලා වගෙ ඉස්සරහ පේන්නෙ බහිරව කන්ද. නුවර නගරයෙ කොහේ ඉඳල බැලුවත් ඉර අව්ව වැටිල සුදුම සුදු පාටට දිළිසෙන බහිරව කන්ද මුදුනෙ තියෙන යෝධ බුදු පිළිමය ඔය මම කියන දවස් වෙනකොට තවම වැඩ ඉවර නෑ. 

" යමු මහත්තය අතන පඩි පෙලෙන් උඩට. එතෙන්ට විසිතුනේ ඇඳත් හොඳට පේනව. ලොකු මහත්තයට ඇහැරුණත් ඒ හැටි ප්‍රශ්නයක් වෙන එකක් නෑ. අපිට විජහට ආපහු ආ හැකිනෙ. " 

වාට්ටු මිදුලෙ අයිනට වෙන්ට හදල තිබ්බ සුදු අරලිය ගහට එහා පැත්තෙන් ගඩොල් අල්ලල හදපු පඩි පෙළකින් සැම්සන් මාව උඩට එකකරගෙන ගියා.

පඩි පෙලේ කෙලවර වෙන්නෙ පොඩි මිදුලක් වගෙ තැනකින්. ඒ මිදුලෙ මැද කොන්ක්‍රීට් කණුවක් උඩ වීදුරු කූඩුවක් ඇතුලෙ තිබ්බ පොඩි බුදු පිළිමයක්. ඒ මිදුල වගෙ කොටස තිරිවාණ ගල් අතුරල බොහොම පිළිවෙලට හදල තිබ්බ. වැඩි කාලයක් ගිහිල්ල නෑ මේ වැඩේ කරල කියන එක බැලූ බැල්මට පේන්ට තිබ්බ කොන්ක්‍රීට් කණුවෙ ගාල තිබ්බ සුදු එනමල් තීන්තවල අලුත් පෙනුමෙන්.සැම්සනුයි ගිහිල්ල බුදුපිළිමෙට වැන්ද. මාත් ඒ පස්සෙන්ම ගිහිල්ල එහෙම කලා. පස්සෙ අපි දෙන්න ආපහු ඇවිල්ල පඩි පෙලේ උඩම පඩියෙ වාඩිවුනා.

" මේ අහල පහල වාට්ටුවල මිසීලයි දොස්තරලගෙනුත් සල්ලි එකතුකරල ඔය බුදු පිළිමෙ ඔතන තිබ්බෙ අපේ සරෝජිනී මිස්. "

" කවුද සරෝජිනී මිස්? ..." සැම්සන් දිහාට හැරිල මම එහෙම ඇහුවෙ නළලත් රැලි කරගෙන.

" සරෝජිනී මිස් මේ වාට්ටුවෙ වැඩ කරන්නෙ..අද නයිට්..තව ටිකකින් එයි. මහත්තයට හම්බ වුනෑකි. " සැම්සන් එහෙම කියල හිනාවුනේ නිකං ඔලොක්කුවට වගේ කියලයි මට හිතුනෙ..

" හ්ම්ම්......" එහෙම කියල මම ආයෙම ඉස්සරහ බලා ගත්ත. 

මෙතෙන්ට අපූරුවට පේනව බාගෙට හදාගෙන යන බහිරව කන්දෙ බුදු පිළිමෙ ..එතකොට ඊට පල්ලෙහයින් පුෂ්පදානෙ ගොඩනැඟිලි, එතකොට ඊටත් පහලින් නුවර පොලීසියෙ වහල.  බුදු පිලිමෙ හතර අතින්ම වැහෙන්ට පලංචි ගහල තිබ්බ උඩට යනකල්ම.ඒ පලංචිවල මිනිස්සු වැඩ කරනව පෙන්නෙ හරිය කූඹි රැලක් වගේ.

" දැන් කීයද මහත්තය වෙලාව? " සැම්සන් මගෙන් ඇහුව.

" ම්ම්ම්..පහට දහයයි. " .මම අත් ඔරලෝසුව බලල උත්තර දුන්න. 

" හෙහ්, තව ටිකකින් බලන්නකො අර මිනිස්සු එකා පස්සෙ එකා ඉණිමං දිගේ පාතට බහින හැටි ..පහටනෙ ඕෆ් එක. "

කලිසං සාක්කුවෙන් ගත්තු ගෝල්ඩ් ලීෆ් පැකට් එක මම සැම්සන්ට දික්කලා. 

" හැබැයි ගොයියෝ මා ගාව ලයිටරයක්, ගිණි පෙට්ටියක් එහෙමනම් නෑ.." 

" අහ්..එහෙමද.? ඒක ප්‍රශ්නයක් වෙන එකක් නෑ ....මහත්තය ඔහොම ඉන්ටකො. "

සැම්සන් නැඟිටල අර පොඩි මිදුල් කෑල්ලෙ මැද කොන්ක්‍රීට් කණුව උඩ තිබ්බ බුදු පිළිමෙ ගාවට ගියා. මම ඉඳ ගත්තු ගමන්ම එහෙමම ඔලුව හරවල බලා හිටිය මේ මනුස්සය මේ මොකද කරන්ට හදන්නෙ කියල. හෙමිහිට බුදු පිළිමෙ පිටිපස්සට අත දාල සැම්සන් ගිණි පෙට්ටියක් එළියට ගත්ත. ඊටපස්සෙ බොහොම උජාරුවෙන් හිනාවෙවී ආව මම ඉන්න තැනට. 

" මම දන්නවනෙ ඔතන බඩු තියෙන්නම ඕනෙ කියල." 

දුම්වැටි දෙකක් දල්වගෙන අපි දෙන්න කරබන දුම්බොන වැඩේ කරගෙන ගියා.කිව්වත් වගෙ හරියටම පහ වෙද්දි බහිරව කන්දෙ බුදු පිළිමෙ වැඩ කරපු සෙනඟ කන්දරාව ඉණි මං දෙක දිගේ පහලට බහින්ට ගත්ත. ඒකනම් අර කිව්වත් වගේ බලාඉන්ටම වටින වැඩේ.

දුම්බොන්නා කියල කුරුල්ලෙක් ගැන අහල තියද? බොහෝවිට වියළි කලාපයෙ ඉන්නෙ. දුඹුරු වගෙ පාටකින් යුතු පියාපත් තියෙන පොඩි කොට්ටෝරුවෙක් විතර කුරුල්ලෙක්. ඒ පැත්තෙ හේන්වැඩ කරද්දි ගස් පෙරලල වේලුනහම ගිණි තියනව.එහෙම ගිණිතියන්ට ඉස්සරවෙලා ගිණි හුලත් අතින් අරගෙන හේන් ගොවියා බොහොම සද්දෙට යාදින්නක් කියාගෙන හේන වටේ යනව. 

" දෙයියෝ, බුද්දු ඔක්කොම ආරක්සා කරල දෙන්ට ඕනා...දැං මේ හේන ගිණි තියන්ටයි යන්නේ. මේ අකුල ඇතුලෙ ඉන්න ලොකු සත්තු, පොඩි සත්තු, තරමක සත්තු, ඒ වගේම ඇවිදින සත්තු, බඩගාන සත්තු ඒ එක්කම පිහාබන සත්තු ඒ ඔක්කොම දැං මේ මොහොතේම මෙතනිං පිටවෙලා මහ කැලේට පලයල්ලා. මම මේ හේන ගිණිතියන්ටයි හදන්නේ. මගේ දරු පවුල ආරක්සා කරගන්ට උන්ට බඩගිනි වෙනකොට කන්ට දෙන්ට උවමනා නිසා මේ වැඩේ කරනවා මිසක උඹලගෙ වාසස්තාන නැතිබංග කිරීමේ අදහසක් මගෙ තුං හිතකවත් නෑ. මං අදහන ඔක්කොම දෙයියො බුද්දුංගෙ නාමෙන් දිවුරලා කියන්නං, ඔන්න මම මේ හේන දැං ගිණි තියන්නයි යන්නේ, මෙතනින් පිටවෙලා වහාම මහ කැලේට පලයල්ලා. "

මට මතක විදිහට චිත්‍රපටයෙ නම සෙයිලම වෙන්න ඕන. එච්.ඒ. පෙරේරා ඔහොම කිය කිය ගිණි හුලකුත් අරගෙන හේන වටේ යන දර්ශනයක් මට මතකයි. එතනම ගහක් යට ඉඳගෙන ඒ දිහා බලා ඉන්නව ස්වර්ණා මල්ලවආරච්චි. එච්.ඒ ගෙ බිරිඳ.

ඉතිං මම මේ කියන්ට ආවෙ ඔය දුම්බොන්නයි කියන කුරුල්ල හේන් එහෙම ගිණි තිබ්බම ඒ ගිණි මැලෙන් නඟින දුම් රොටු අතරෙන් එහාට මෙහාට පිහාබනව.ඒ සතා එහෙම කරන්නෙ දුම් බොන්නයි කියල හිතල තමයි ඒ පැත්තෙ මිනිස්සු එයාට දුම්බොන්නයි කියල නම දාල තියෙන්නෙ. ඒත් ඇත්ත කතාව ඒක නම් නෙවෙයි.ගිණි මැලේ  ගින්දරෙන් බේරෙන්න පොඩි සත්තු, ඔය කුරුමිණි වගෙ එවුං දුම අස්සෙන් උඩට පියාඹනව. එවුන් අල්ලගෙන කන්න තමයි දුම් බොන්නල ඔය දුම අස්සෙං පියාඹන්නෙ.

කොහොමද දුම්බීම ගැන කතාව ඇදිල ගිය දුර නේද? මම අර ඉස්සරෝම පුරාවිද්‍යාවට සම්බන්ධ ආයතනයක රැකියාව කලාය කියල කිව්ව මතකයි නේද? මේ පහුගිය සතියේ අභාවයට පත්වුනු මහාචාර්ය සේනක බණ්ඩාරනායක මහත්තය කියපු කතාවක් මට මේ වෙලාවෙ මතකයට එනව. එතුමා ඒ කාලෙ සීගිරිය සහ දඹුල්ල යන පුරාවිද්‍යා ව්‍යාපෘති දෙකේ අධ්‍යක්ෂවරයා. දවසක් අභයගිරි චෛත්‍යය ගාවදි කැණීම් වලින් හම්බ වෙච්ච වළං කැබලිත්තක් අතට අරගෙන එතුමා කිව්ව " හරියට පුරාවිද්‍යාව විෂයය හදාරල තියෙන කෙනෙකුට ඒ ගැන උනන්දුවක්, ඇල්මක් තියෙන කෙනෙකුට මේ වළං කැබලිත්ත හොඳටම ඇති ආචාර්ය උපාධියකට නිබන්ධනයක් කරන්න " කියල.

බැසයන හිරුගෙ රතුපාට රැස් පතිත වෙලා බහිරව කන්දෙ බුදු පිළිමෙ ලා රතු පාටට දිළිසුනා.පිළිමෙ පසුබිම් කරගෙන කපුටො රංචුවක් හන්තාන කඳු පංතිය පැත්තට පියඹලා ගියේ එක රොත්තට. උං තොර තෝංචියක් නැතුව කෑගහන සද්දෙ මට මෙතනට ඇහෙන්නෙ නැතිඋනත් මට හිතාගත්තෑකි. ඔලුව හරවල මම පල්ලෙහා වාට්ටුවෙ විසිතුන්වෙනි ඇඳ දිහාවෙ බැලුව. අප්පච්චි තවම එක සීරුවට නිදි. මම ආයෙම බුදු පිළිමෙ දිහාවෙ බලාහිටිය පොඩ්ඩ පොඩ්ඩ අඳුර ගලාගෙන ඇවිල්ල පිළිමෙ වැහිල යන අපූරුව. එහෙම කොච්චර වෙලා මගේම ලෝකෙ තනිවෙලා හිටියද කියල මට නිනව්වක් නැඇ. පඩිපෙල දිහාවෙන් සද්දයක් ඇවිල්ල මම ඔලුව හරවල බැලුව.හෙදි නිල ඇඳුමෙන් සැරසුනු යුවතියක් පඩි පෙල නැඟගෙන එනව දැකල මම හෙමිහිට ඉඳගෙන හිටපු තැනින් නැඟිට්ට.

පලි - මේ වැල්වටාරං එකතුකරල කවදක හරි පොතක් ගැහුවොත් මොකක්ද දන්නවද මම දාන්ට ඉන්න නම ? " Nothing About Anything But Something About Everything - My Life And Times In  Emerald Isle..."