196. දණ ගැස්සවීම, පී.ටී. මැඩම්ගෙ ගෙදර ඉන්න එක්කෙනා සහ වෙනත් ආරළු බූරළු...

අපි හැමෝගෙම ජීවිතේ යාන්තමට හරි මතක තියෙන දවසක් නේද ඉස්සොරෝම ඉස්කෝලෙ ගිය දවස...මම ගැන කිව්වොත් නම් එහෙමම තමයි....මට හොඳටම මතකයි මම ඉස්කෝලෙ ගිය මුල්ම දවස.... 

උදේම කිරිබතක් හැදුවා අම්ම හරි අත්තම්ම හරි...ඒකරල බුලත් කොළේක කිරිබත් ගුලි කරලයි මට කැව්වෙ කියලත් නම් මතකයි.අපේ මහ ගෙදර තියනව දිග දම්වැලකින් වහලෙ පරාළෙක එල්ලන තිර හතක් දාන්ට පුලුවන් පරණ පොල්තෙල් පහනක්...ඒ දවස්වල සාලෙ බුදු පිළිමෙ ගාව සිවිලිමේ කොක්කක් එල්ලල තිබ්බ විශේෂ අවස්ථාවල ඔය පහන එල්ලල පත්තු කරන්ට...සිංහල අවුරුදු දවස..අපෙ කාගෙ හරි උපන් දිනේ වගෙ..අන්න එහෙම දවස්....මම ඉස්කෝලෙ ගිය දවසෙත් ඒ පහන එල්ලල වටේටම පහන් වැටි පත්තුකරල හෙමිහිට එහාට මෙහාට පද්දි පැද්දි තිබුනත් මයෙ මතකයෙ තියෙනව... 

" සුට්ටි පුතා.. අද ඉස්කෝලෙ ගිහිල්ල අඬන්නෙ එහෙම නෑ හොඳද? "
 
අප්පච්චි එක්ක දොරට බහින්ට ලෑස්තිවෙලා හිට අත්තම්මට දණගහල වැන්දම උන්දැ මයෙ ඔළුව අත ගාල කඳුලක් පිහගෙන කිව්ව.
 
" ඒ මොකටෙයි අඬන්නෙ?....මම අඬන්නෙ නෑ..මම ඉස්කෝලෙ යන්ට ආසයි...ඔය...මම නෙවෙයි අත්තම්මනෙ අඬන්නෙ…" 

ඇත්තම කිව්වොත් මම ඉස්කෝලෙ යන්න හරිම ආසාවකින් හිටියෙ.ඒ දවස්වල පෙර පාසල් අධ්‍යාපනය කියල අදවගෙ රටේ නැති නං වලින් හන්දියක් ගානෙ ළදරු පාසල් තිබුණෙ නෑ...අද එහෙමද? ලිට්ල් බර්ඩ්ස් , ටයිනි ටොට්ස්, කුඩා කුසුම්, තරු මල් කැකුළු ඔන්න ඔය වාගෙ මොන්ටිසෝරි වැහි වැහැලනෙව.

අපි ටික කාලයක් හිටිය හීරැස්සගල ඇනෙක්ස් එකක් අරගෙන. ඒ යන පාරෙ තිබ්බ ඔය ළදරු පාසලක් ඒකෙ නම ලිට්ල් රාස්කල්ස්...සිංහෙලෙන් නම් කුඩා යකුන් පෙර පාසළ....ඒකෙ කොල්ලො කෙල්ලො කරන වැඩ මම ඔය ගෙදර ඉන්න දවසට ගිහිල්ල බලා ඉන්නව. ඒ නම දාල තියෙන්නෙ නොදන්නාකමටමත් නෙවෙයි කියලත් මට වෙලාවකට හිතුණ. 

ඉතිං අපේ කාලෙ ඔහොම ෆෝමල් මොන්ටිසෝරි තිබුණෙ නෑ. ඔය කවුරු හරි ගෙවල් අහල පහළ ආන්ටි කෙනෙක් පොඩි එවුං හත් අට දෙනෙක් එකතු කරගෙන උදේ වරුවෙ පැය තුනක් විතර පොඩි කවි සිංදු, එතනිං ගිහාම අකුරු හත අටක්, ඉලක්කමක් දෙකක් කියල දෙනව....

මම ගියෙත් එහෙම එකකට. අපෙ අප්පච්චිත් එක්ක එකට වැඩකරපු අංකල් කෙනෙක්ගෙ ගෙදර තමයි ඒ මොන්ටිසෝරිය තිබ්බෙ...ඒ ඇන්ටිගෙ නංගි...ඒ මිස් තමයි මයෙ මොන්ටිසෝරි ටීචර්...අපෙ ගෙදර ඉඳල ගෙවල් හතර පහකට එහා තිබුණෙ. අනික ඒ ගෙදර මගෙ වයසෙ තව පොඩි දෙන්නෙක්ම හිටපු නිසා එහෙට මම කලිං ඉඳලම සෙල්ලං කරන්ට ගිහිල්ල බොහොම පුරුදු තැනක්..මේ මම එහෙදි ඉගෙන ගත්තු ඉංගිරිස් පොයං එකක්.
 
අයිසලිපා බ්‍රදල් ජොනා, 

මොරිෆලිඟා ඩිඟා ඩොඟා,
 
ඕක සුද්දො මුලිම්ම කිව්වය කියන්නෙ නං මෙහෙමලු... 

Are you sleeping?..are you sleeping?...brother john, brother john, 
Morning bell is ringing, morning bell is ringing, ding dong bell, ding dong bell…. 

" පුතා දැං ඉස්කෝලෙ එහෙම යනවද?..." 

එහෙම අහන්නෙ අම්මගෙ යාලුවො .. 

" නෑ තාම නෑ..ලබන අවුරුද්දෙ යන්නෙ..මම තාම මොන්ටිසෝරිනෙ.."
 
" ආ..එහෙමද හරි ෂෝක්නෙ..කියන්ට බලන්ට ඔයා ඉගෙන ගත්තු සිංදුවක් එහෙම.." 

මම ඉතිං සීරුවෙං ඉඳල අත්දෙකත් දෙපැත්තෙන් ඇඟට සමාන්තරව තියාගෙන..එහෙම තමයි අපෙ මිස් කියල දුන්නෙ..මගෙ ප්‍රියතම පොයං එක කියනව...අම්මගෙ යාලු ඇන්ටිල පණ යනකල් හිනාවෙනව. මට තරහත් යනව..පස්සෙ පස්සෙ මම ඔය පොයං එක කවුරුහරි ඉස්සරහ කියන එක අත ඇරලම දැම්ම. 

ඉතිං ඔහොම අවුරුද්දකටත් වැඩිය මොන්ටිසෝරි ගියාට නිල ඇඳුමක් අරකක් මේකක් එහෙම නොතිබුණු නිසා නිල වශයෙන් ඉස්කෝලෙ යන්ට මගෙ පුදුම විදිහෙ කැමැත්තක් තිබ්බෙ.
 
අප්පච්චි මාව පන්තියට ඇරළල ගියා. මට නේද මාර තන්තෝසෙ...අපෙ මැඩම් බෝම හැඩරුවයි. උස මහතයි. සුදුයි. කොහොම හරි අඩු ගානෙ එහෙම තමයි මට මතක. ඊට කාලෙකට පස් සෙ අඹ යහළුවෝ ටෙලි චිත්‍රපටය බලද්දි ...ඒකෙ අර හරිම අපූරු සිංදුව මතකද? මල් පිපෙයි, දෙනෙත් ඇරෙයි..කතා කියයි හෙමින්...හිරු එබෙයි එළිය දෙයි කුරුළු ගී ඇසෙයි...පියානෝ එක ගගහ ඒ සින්දුව කියන්නෙ ..අර සුනිල්ගෙ ගුරුතුමිය. මට එක පාරට මතක් උනේ මගෙ පළවෙනි ගුරුතුමියත් මේ වගේම නේද කියල.. 

කොහොම හරි දහය විතර වෙනකල් අපි පොඩි එවුං බොහොම තන්තෝසෙං හිටියයි කියමුකො. ඔන්න දහයට විතර එකෙක් අඬනඩ පටං ගත්තෙ නැතෑ..අම්ම මතක් උනාය කියල.. ඒකා මූණත්තහඩුව බෙරිකරගෙන අඬනව බලං හිටපු තව දෙතුං දෙනෙක්ම අඬන්ඩ උනා. මම මුලිම්ම එවුංට අඬන්ඩ එපා..අනේ..තව ටිකකිං ගෙදර යනවනෙ ..ඔහොම පඬි ටෝක් දිදී හිටිය මහදැනමුත්ත වගෙ. ඒත් ටිකකිං මටත් ඇඬුනා..මම අඬන්ඩ ගත්තම ආය නෑ...පලාතම ඉවරයි..යටි ගිරියෙං දෙන්නෙ වැඩේ. 

කොහොම හරි අර කලිං අඬ අඬ හිටපු දෙතුං දෙනාගෙ ඇඬිල්ල ඉබේම නැවතුනා. එවුං ඔක්කොමල වටවෙලා බලා හිටිය මම අඬන දිහා. අපේ මැඩම් ඒ පාර මා ළඟට ඇවිල්ල " අඬන්නෙ මොකටද රවි?...මම ඉන්නවනෙ අඬන්න එපා. ඉන්නකො තව ටිකකිං මම ඔයාව ගෙදර එක්කෙගෙන යන්නං "  කියල මගෙ ඔළුව අත ගාන්ට ගත්ත. මම අඬාගෙනම මැඩම්ගෙ ඔහොරි පොට අස්සෙ මූණ හංගගත්ත.එදා එතුමිය ළඟින් හමපු රෝස මල් සුවඳත් සාරි පොට අස්සෙ මට දැනිච්ච උණුහුමත් සෙහෙහසත් මට අද වාගෙ මතකයි. ටිකින් ටික මගෙ මොර ගැහිල්ල අඩුවෙලා ගිහිල්ල අන්තිමට ඉඳ හිටල ඉකි ගැහිල්ලක් බවට පත් වෙලා ටිකකිං ක්‍රමයෙන් ඒකත් නතර වෙලා ගියා. ඒත් සෑහෙන වෙලාවක් මම ඒ ඔහොරි පොට අස්සෙ මූණ හංගගෙන එහෙමම හිටිය. 

මගේ ලෝකයෙ එතෙක් හිටපු වීරවරියො දෙන්න තමයි අම්මයි අත්තම්මයි.එදා මම ඒ ඉස්සොරෝම ඉස්කොලෙ ගිය දවසෙ ආපහු ගෙදර ගියේ තුන්වන වීරවරියෙකුත් මෙගේ ලෝකෙට එකතුකරගෙන.
 
පස්සෙ දවසක ඔන්න මම ඉස්කෝලෙට යද්දි මෙන්න අපේ මැඩම් පිට්ටනිය මැද්දෙ දණගහගෙන ඉන්නව. කවුද උස මහත මහසෝනා වගෙ මනුස්සයෙක් පොල්ලකුත් අරගෙන මැඩම්ට බණිනව...නෑ..එහෙම දෙයක් උනේ නෑ ඇත්තටම...ඒත් නිකමට හිතන්න එහෙම දෙයක් උනානම් මගෙ හිතට මොන තරම් වේදනාවක් එයිද? ඒ වගේම අර වගෙ ගුරු මෑණිකෙනෙකුට මොනතරම් හිත් රිදීමක් ඇතිවෙයිද කියල.

කොහොම හරි අපි ඉස්කෝලෙ ගිය සොඳුරු හැත්තෑවෙනි දශකයෙ එහෙම දේවල් අහන්ට දකින්ට තියා ඒ වගෙ දෙයක් හිතාගන්ට වත් බැරි තරමයි... 

අපෙ අත්තම්ම ඉන්න කාලෙ මට කිව්වෙම... 

" සුට්ටි පුතේ කවදහරි පුතා ගුරුවිරියක් ( එහෙම තමයි උන්දැගෙ වචන...හාල් වලට කිව්වෙ හාට ගෙඩි, උන්දැ තම්බන්නෙ වී නෙවෙයි වියට ගෙඩි ) හොයා ගන්ට ඕන හොඳද?....හොඳ රතු පාට...." 

ගෑණු මිනිස්සුන්ගෙ පාට ගැන කියද්දි සුදු පාට උන්දැට පෙනුනෙ රතු පාට විදිහටද මන්ද....කොහොම හරි ඔය රතු කියල කිව්වෙ සුදු පාටට… 

" ගුරුවරියක් නං ඔය හොයාගන්ට බැරුවය...රතු පාට වෙන්ට නං ඉතිං හම ගහල තමයි ගන්ට වෙන්නෙ. " 

මම කියන්නෙ හිනාවක්වත් නැතුව… 

" ඔය කිව්වෙ ..ඔය කිව්වෙ..එහෙම නෙවෙයි සුට්ටි පුතේ.." 

ඔන්න අත්තම්ම කරුණු පැහැදිලි කරන්ට පටන් ගන්නව... 

අර කිව්වත් වාගෙ මට කොක්ක ගැහැව්වෙ නං උන්දැ කියාපු විදිහටම ගුරුවිරියක් නම් තමා..ඒත් අර රතු පාට තමයි කොස්ස..හරි එව්ව ඇරිච්චාවෙ....මොකටද නිකං අහක යන නයි බෙල්ලෙ ඔතා ගන්නෙ? නැද්ද?....නිකං නාගන්ට ඕන නෑනෙ..අනික මේ දවස්වල බල සේනා කට්ටිය ඇදල නාගන්න එක කරනවනෙ අපිටත් එක්කම...
 
හරි දැං එමු ටිකක් විතර මේ නුදුරු අතීතයට. හිරයක් එහෙම අරං ( ඔය වැඩේට හිරේ කියල කියන්නෙ ඇයි කියල පස් සෙ දවසක කතා කරමු ) ඉවර වෙලා මම ඔන්න අර කැළේ මැද රස්සාවෙං අහක් වෙලා ගෙදර ආව. ඒ කරල ඔන්න අපෙ ගුරුවිරීගෙ ඉස්කෝලෙ ගුරු නිවාසෙ වේකන්ට් උනාම ඒකට ආව දෙන්නත් එක්කල පදිංචියට. 

ඉස්කෝලෙක ගුරු නිවාසෙ පදිංචි වෙනවයි කියන්නෙ වගකීම් සම්බාරයක් කරමත තබාගැනීමක්. ඉස්කෝලෙට කොළඹින් වගෙ එවන යෙදවුම් කියයි, උපකරණ කියයි, ලිපි ද්‍රව්‍ය කියයි, ඔව්ව එන්නෙ බොහෝවිට මහ රෑ දෙගොඩ හරියෙ..යක්කු ගස් යන වෙලාවට...හේතුව මේකයි. අපෙ ඉස්කෝලෙ තිබ්බෙ නුවර ඉඳල කොළඹ යන පාර කිට්ටුවමයි. ඒ නිසා උදෙම්ම කොළඹිං එන ලොරි නුවර අවට ඉස්කෝල ඔක්කොටම ගිහිල්ල අන්තිමට යමිං ගමන තමයි අපෙ එකට එන්නෙ.ඉතිං එවුං ආහම රෑ කීයට හරි දණි පණි ගාල ගිහිල්ල අත්සං කරල බඩු බාර ගන්න ඕන. 

ඒ වගේම නිල නිවාසෙට යන්ට තිබ්බෙ තනිකරම ඉස්කෝලෙ මැදින්මයි. ඉස්කෝලෙ වෙලාවට ඕක මැදින් යන එක හරිම වාතයක්. ඒත් ඉතිං ටික දවසක් ගිහාම ඕක ගාණක් නැතුව ගියා. ජීවිතේ හැමදෙයක්ම එහෙමනෙ. මුලින් නිකං හරිම අභව්‍ය විදිහට දැනෙන දේවල් කාලයාගෙ ඇවෑමෙන් ඉතාම සාමාන්‍ය විදිහට දැනෙනව.
 
ඒත් ඒ ඔක්කොම අපහසුතා නොසලකා ඇරල අපි නිල නිවාසෙට ගියේ ඒකෙ කුළිය ඉතාම අඩුනිසා. මට මතක විදිහට රු. 500 යි අපෙ උන්දෙගෙ පඩියෙන් කැපුවෙ. දෙක නිල නිවාසෙ පිහිටල තිබ්බෙ ගමනා ගමනය බොහොම පහසු තැනක. ඕන රෑක කොළඹ නැත්නම් ලංකාවෙ ඕනම ප්‍රධාන නගරයක ඉඳල බස් එකේ නැහ්නං කෝච්චියෙ ඇවිල්ල බැහැල පයින් යතෑකි දුරක. තුන සහ වැදගත්ම කාරණේ අපෙ උන්දැට බෝම ලේසියි රස්සාවට යන්ට එන්ට. ඔසරියක් පටලාන ඉස්සරහ තිබ්බ පඩි පෙළ බහින එක විතරයි තියෙන්නෙ. ඔවුන්දැ මහම මහ කම්මැලි අරටුව හෙහ්, හෙහ්....මේ වැඩ පිළිවෙල උන්දැගෙ ඉහේ මලක් නෙවෙයි මල් කළඹක්ම පිපුණා හා සමාන වෙච්චි ඔන්න කොටිම්ම...හරි ඒ ගැනත් ඒ ඇති..ආයෙම අර අහක යන නයි තියරිය.... 

ඔය ඉස්කෝලෙ නිල නිවාසෙ ඉන්න කාල සීමාවෙ මම රස්සාවල් දෙක තුනක්ම කලා. රස්සාවල් දෙකක් අතරෙ මාසයක් දෙකක් වගෙ රැකියා විරහිතවත් ඉන්ට සිද්ද උනා. මේ එහෙම කාලෙක..
 
මම මතක විදිහට මොකක්ද වැඩකට නුවර ගිහිල්ල ආව.එහෙම ඉස්කෝල වෙලාවෙ ආපහු ගෙදර එනකොට මම ඉස්කෝලෙ ප්‍රධාන දොරටුවෙන් එන්නෙ නෑ. ඉස්කෝලෙ පිට්ටනිය පැත්තෙං ඇතුල් වෙලා ප්‍රාථමිකේ පිළිකන්න දිගේ ඇවිල්ල ගුරු නිවාසෙට එන්ට පුළුවන් කෙටි පාරක් තියනව.... තුනේ පංතිය ළඟිං එනකොට ඔන්න ඇහෙනව ඇතුලෙං දෙබසක්. 

" ඒයි කවුද ඒ? අර නිල්පාට කමිසයක් ඇඳගෙන යන්නෙ? " 

කරුණු දෙකක් කියන්න ඕමනයි කතාව තව දුරටත් කියන්න ඉස්සරවෙලා..එක මම එදා නිල් පාට කමිසයක් ඇඳගෙනයි හිටියෙ. දෙක ඒ දවස්වල මම උදේම ගුරුනිවාසෙ මිදුල අතුගානව පුරුද්දක් වශයෙන්...ගෙදර ඉන්නවනම් මම අනිවාර්යයෙන් ඒ වැඩේ කරනවමයි.
 
ගමං වේගය ටිකක් අඩාල කරල මම කතාවට කන්දුන්න. 

" ආ..ඔය අර පී.ටී. මැඩම්ලගෙ ගෙදර ඉන්න මනුස්සයනෙ. "
 
අපෙ උන්දෙ සාරීරික අද්‍යාපනේ කරපු නිසා කොල්ලො කෙල්ලො විතරක් නෙවෙයි ස්ටාෆ් එකේ අනික් අයත් කිව්වෙ පී.ටී. මැඩම් කියල..මමත් හිටපු ගමං පී.ටී. කියල කතා කොරනව..හෙහ්, හෙහ්, 

" මොකද එයා පී.ටී. මැඩම්ලගෙ ගෙදර කරන්නෙ? "

ආයෙම අර පළමු කටහඬ.. 

" එයා තමයි උදේට මිදුල අතුගාන්නෙ…" 

එයයි ඉස්කෝලෙ ඇරිල ආහම ඔය කතාව කියල අපි දෙන්න කඳුලු පනිනකල් හිනාඋනා. 

මුහුණ රතු වෙලා දෙනෙතින් කඳුළු පණින තුරු එලියට ඔහොම හිනාවෙනකොට නුඹ ලස්සනයි උමා....
. 
මතු සම්බන්ධයි...... 

ප.ලි. - සමාවෙන්න, සිසුවෙක් වශයෙන් ගුරුවරුන් පිළිබඳ මගේ හැඟීම්, ගුරුවරියක් සමඟ ගෙවන ජීවිතය සහ ඒ නිසාම සිසු දරුදැරියන් පිලිබඳ මගේ අත්දැකීම් ගැන බොහොම කෙටි සටහනක් විදිහට පටන් ගත්තු ලියවිල්ල නොදැනිම දිගට ලියවුනා. ඒ නිසා තව කොටසක් ලියලම අහවරයක් කරන්නං....