188. කිරුළ සහ සෙනෙහස ……3

කිරුළ සහ සෙනෙහස ……1

කිරුළ සහ සෙනෙහස ……2

තම්බපණ්ණිය පිහිටියේ වයඹ සමුද්‍ර තීරයේ බැවින් ගෝකණ්ණ වැනි ලක්දිවෙහි නැගෙනහිර සමුද්‍ර තීරයෙහි පිහිටි නගරයක වසන්නකුට නිසර්ගයෙන්ම දිනපතා අත්විඳීමට ලැබෙනා මහ සමුදුර අනන්තයේ ක්ෂිතිජයයෙහි උස් පහත් වෙමින් තරඟ නඟනා දල රල පෙල අතරින් වරෙක හිරු නැඟෙමින් වරෙක යලි රැලි අතරේ සැඟව යමින් කෙරෙන චමත්කාරජනක සූර්ය උදාව නැරඹීමෙහි භාග්‍යය කුවණ්නාවන්ට අත් නොවිණි. 

වසර සයකට පමණ එපිට, එවිට ඕ තුදුස් වියැති ළමා අවදිය සහ පෙර යොවුන් විය අතර අපැහැදිලි ඉම් පෙදෙසෙහි කල් යවන්නියක වූවාය,...ලංකාපුර රාජ්‍යයෙහි නැගෙනහිර වෙරළබඩ සේරුගංතොට දනව්වෙහි ප්‍රාදේශීය පාලකයා සහ එහි වැස්සන් අතර හටගත් අයබදු සම්බන්ධ අරගලයක් සංසිඳවනු උදෙසා එහි සංචාරය කල රාෂ්ඨ්‍ර පාලක තෙමේ ඒ චාරිකාවට වාසුගී සහ කුවණ්ණාවන්ද එක් කොට ගත්තේය. 

අයබදු පිළිබඳ පැනනැඟුනු ගැටළුව සාකච්ඡා වට කිහිපයකින් අනතුරුව දෙපාර්ශ්වයම සෑහීමට පත්වන පරිදි විසඳාලූ ඉක්බිති රාෂ්ට්‍ර පාලක ඇතුළු පිරිස ප්‍රාදේශීය පාලකයාගේ ප්‍රාසාදයෙහි ආගන්තුකයින් වශයෙන් දින කිහිපයක් නවාතැන් ගත්තෝය. 

" මලඬ...රාජ්‍ය පාලනය යනු කිසිසේත් මල් යහනාවක සැතපීමක් නොවේමය. ඒ වනාහී හිසට ඉහලින් එල්වනලද තියුණු කඩු පතක් යට සයනය කිරීමකි. තම්බපණ්ණියේ ප්‍රාදේශීය පාලකයා වශයෙන් ඔබටද ඒ පිළිබඳව පළමෝත අත්දැකිම් මොනවට ඇති බැව් මට කිසිදු සැකයක් නැත. කුවණ්ණාවන්ටද ඒ එසේම බව මම දනිමි. ඇය ඇගේ වයසට වඩා බොහෝ මුහුකුරා ගිය නැණවත් යුවතියක බව දැකීම පවා මට මහත් සතුටකි. ලංකා රාජ්‍යයෙහි අනාගතය ඇය අතෙහි රඳා පවතින දිනය තව බොහෝ දුරක නොවෙන බව මට නිතොරම හැඟී යයි. " 

රාෂ්ට්‍ර පාලක අවසන් වැකි කිහිපය පැවසූයේ කුවණ්ණා දෙස බලා මඳ සිනහවක් නඟමිනි. රාෂ්ට්‍ර පාලක එනම් කුවණ්නාවන්ගේ පියාණන්ගේ දෙටු බෑයාණන් හට දරුවෝ නොවූහ. ඔහුගේ භාර්යාව මීට වසර සොළොසකට පමණ පෙර දරුවන් නොලබාම එදවස ලංකාපුරයෙහි ජනගහනයෙන් තුනෙන් එකකට පමණ මරු කැඳවූ මාරාන්තික ජ්වර රෝගයකට ගොදුරුව මිය ගියාය.නියමිත කාලාන්තර වලින් දිවයින පුරා පැතිරයන මේ රෝගයට නියමිත නොවරදින ඔසුවක් එකල නොවූහෙයින් දස දහස් ගණනින් සාමාන්‍ය ජනයා මෙන්ම ප්‍රභූ, පාලක පැලැන්තියට අයත් වූවෝද ඊට ගොදුරුව අසරණව මිය ගියෝය. 

බිරිඳ මියගිය අනතුරුව දැඩි සොවින් පීඩිත වූ රාෂ්ට්‍ර පාලක තෙමේ තම ඇමති මඬුල්ලේ මෙන්ම පුරෝහිතයන්ගේද උපදෙස් නොතැකූයේ නැවත සරණ බන්ධනයකට ඇතුළු වීම එක හෙලාම ප්‍රතික්ෂේප කලේය. 

ඔහුගේ එකම මල් බෑයාවූ වාසුගීගේ එකම දියණිය වූ කුවණ්නාවන් සිරීසවත්ථු පුරයෙහි මීළඟ කිරුළු දැරූ රාජිනිය වන්නට බොහෝසේ ඉඩ ප්‍රස්ථාව තිබූයේ වාසුගී කිසිදු විටෙක බලය කෙරෙහි තෘෂ්ණාවක් නොදැක්වූ හෙයිනි. තම එකම සොයුරාගේ බලවත් ඉල්ලීම පිළිකෙව් කල නොහුණු නිසාම තම්බපණ්නියෙහි පාලක ධුරය භාර ගත්තද ඔහු බොහෝසේ ප්‍රියකලේ හැකි සෑමවිටකම නිසසල තුරු සෙවණක් යටටවී ශාස්ත්‍රීය අධ්‍යයන කටයුතුවල නිරත වීමටය. 

තම්බපණ්ණියෙහි පාලක තනතුර කැමැත්තෙන්ම භාරගැන්මට දෙටු බෑයාගේ ඉල්ලීම පිළිකෙව් කිරීමෙහි නොහැකියාව මෙන්ම ලක්දිව ප්‍රධාන වාණිජ නගරය සහ නැව්තොට වූ එහි එදවස ශිෂ්ඨාචාරවත් වූ සෑම දේශයකින්ම විද්වතුන් සහ ශාස්ත්‍රඥයින් එහි සැපත්වීම යන කාරණයද වාසුගීහට බොහෝසේ බලපෑවේය.ඈත පෙරදිග සීන දේශයේ සිට පැමිණි කොන්ෆියුසියස් නම්වූ ශස්ත්‍රඥයාගේ දර්ශනය උගත් සිහින් දිගැටි ඇස් වලින් යුතු කහ පැහැති පඬිවරයෝද ජම්බුද්වීපයෙහි උතුරු කෙළවරෙහි වසර මුලුල්ලේ ශ්වේත වර්ණ හිමෙන් වැසීගිය තුඟු කඳුමුදුන් වලින් යුතු හිමාලය කඳුවැටිය පෙනෙන තෙක් මානයෙහිවූ ගන්ධාර දේශයෙන් පැමිණි සිද්ධාර්ථ ගෞතම නම්වූ ශාස්තෲන් ගේ ධර්මය පරතෙරට හදාල කසාවන් වස්ත්‍රයන් හැඳී හිස මුඩුකොටගත් ශ්‍රමණයෝද හා සමඟ ප්‍රාසාදයෙහි පිටි අංගනයෙහි තල් තුරු සෙවනෙහි හිඳ ජීවිතය, මරණය ලෝකායත දහම පිළිබඳව සාකච්ඡා කිරීම සහ වාද විවාද කිරීම වාසුගීහට ඉමහත් ප්‍රීතියක් සහ ආත්ම තෘප්තියක් ගෙන දුන්නේය. 

ගෝකණ්ණ මුහුදු තීරයෙහි සය වසරකට පෙර ගතකල ඒ දින කීපය කුවණ්ණාවන්ගේ සිතෙහි ගල්තලාවෙක කෙටූ සෙල් ලිපියක් මෙන් රැඳී පැවැතීම අයට කිසිසේත්ම විශ්මයට කාරණයක් නොවීය. ඒ එපමණ ආහ්ලාදජනකවූ දින කිහිපයක්ම වීය. 

රැයපුරා පැවති මධුපානෝත්සවයෙන් ඉක්බිති රාෂ්ඨ්‍ර පාලක ඇතුළු සපිරිවර හිරු නැඟ හෝරාවක් පමණ ගතවන තෙක් සැතපෙද්දී වාසුගී සහ කුවණ්නා හිමිදිරියේම පිබිද මුව දොවා ඉක්බිති මුහුදු වෙරළ වෙත සැපත් වූවෝය. පෙරදිග අහස කෙමෙන් පැහැබර වෙමින් පැවැතියේය. වෙරළෙහි සුදු වැලිතලය මත එරමිණිය ගොතා හිඳගත් පියා සහ දියණිය දෑස නොපියා ක්ෂිතිජය දෙස බලා සිටියෝය. කෙමෙන් රළපෙළ මතුයෙන් ලාරත් පැහැහිරු මඬල උදාවිය.ලහිරු රැස් කිරණ ඔවුන්ගේ වත ආලෝක කලේ එක එල්ලේය.සෙමෙන් දෑත් එසවූ වාසුගී නැඟෙන හිරු මඬලට නමස්කාර කලේය.කුවණ්නා ද ඔහු අනුගමනය කලේ නිතැණිනි. 

ඉන්පසු සිතෙහි සියළු හැඟීම් විනිර්මුක්තකොට භාවනානුයෝගීව ඔවුහු නිල්වන් අහස යට රල බීඳෙන මුහුදු වෙරලෙහි සෙල් පිළිම යුවලක් මෙන් අඩ හෝරාවක් පමණ ගත කළෝය. ගෝකණ්න චාරිකාවෙහි මේ අසිරිමත් හෝරාව කුවණ්ණා ගේ මතකයේ තවමත් නොමැකෙන සේ රැඳී ඇත.ඉන් පසුවද එවන් අවස්ථාවක් යලි උදාකරගැන්මට ඇය කොතෙකුත් උත්සාහ කලද ඒ සාර්ථක වූයේ නොවේ. 

ගෝකණ්ණ වෙරලෙහිදී මෙන් හිරු උදාව නැරඹිය නොහැකි වුවද පියාණන් හා සමඟ හැකි සෑම විටම තම්බපණ්ණි වෙරළ තීරය වෙත හිමිදිරියේ පැමිණීම සහ එහි මඳ වේලාවක් භාවනානුයෝගීව පසුවීම ඇය සිරිතක් ලෙස පිළිපැද්දාය.මෙදින පියාණන් සිරීසවත්ථු පුරය බලා නික්ම ගොස් නමුදු සුපුරුදු ලෙස හිමිදිරියේ ඇය වෙරළෙහි පිටි අංගනය ඔබ්බෙහි පිහිටි රූස්ස තල් රුක පාමුල භාවනානුයෝගීව පසුවූවාය. 

දැහැනට සමවන් විට අවට ලොවෙන් මුළුමනින්ම වෙන්ව කිසිදු බාහිර රූපයක් හෝ ශබ්දයක් නෑසෙන, සිත විහඟ පියාපතක් මෙන් පාවයන තත්වයටකට එලඹේ.කුවේණියද එළෙසම සිතට නිදැල්ලේ සැරිසරන්නට ඉඩදී ඉක්බිති ක්‍රමයෙන් පියවි ලොව වෙත එළඹෙමින් සිටියාය. දෑස් පියන්පත් විවරකරන්නටද පළමු තමා ඉදිරියේ කිසිවකු සිටින බව දැනුනු ඇය එක්වරම දෑස් විවර නොකලා, මොහොතක් නෙතු පියාගත්වනම කල්පනාවෙහි නිමග්න වූවාය. මේ කිසිසේත්ම තමා පිළිබඳව තොරතුරු දන්නෙකු හෝ හිතවතකු විය නොහැක.තම්බපණ්ණියෙහි ප්‍රාදේශීය පාලකයාගේ දියණිය වන කුවණ්ණාවන් උදෑසන භාවනානුයෝගීව සිටින කල කිසිවෙකුත් ඇයට බාධා කිරීමට නිර්භීත නොවෙති.එසේනම් මේ තමා කවුදැයි නාඳුනන්නකු විය යුතුය. එසේම තම හැකියාව පිළිබඳ අචල විශ්වාසයකින් යුතු වූ ඕ කිසිදු චකිතයකින් තොරව සෙමෙන් දෙනෙත් විවර කළාය. 

විවරවූ ඇගේ දෙනෙතට පළමුව දිස් වූයේ පියවර හත අටක් පමණ ඔබ්බෙන් සිට තමා දෙස නොපහන් දෑසින් බලා සිටින හැඩි දැඩි තරුණයෙකි.ඔහු මුල්වරට ඇස ගැටුණු අවස්ථාවෙහි තම සිත තුල හටගත්තේ කුමනාකාර හැඟීමක්දැයි වටහා ගැන්මට ඇය මේ ගතවූ වසර කීපය තුල බොහෝවිට උත්සාහ දැරුවාය.එහෙත් ඒ හැඟීම පිළිබඳව ස්ථිර නිගමනයකට ඒමට ඇය සමත්වූයේ නොවේ.එහෙත් එදවස ඔහු දුටු වහාම ඇය සිත තුල හටගත්තේ සෙනෙහසක් කෙසේ වතුදු කිසිසේත්ම පහන් හැඟීමක් හෝ නොවන බව ඇයට සහතිකය. 

දින කිහිපයක් මුහුණ මුඩු කොට නොසිටි ඔහුගේ කොපුල් වැසීගියේ දෑඟුලක් පමණ දිගුවූ දළ රවුලිනි. ගෙල තෙක් වැඩුණු කාල වර්ණ කෙස් වැටිය අවුල් වී මුහුණෙහි අඩක් වසා ගත්තේය.පුළුල් නළල් තලය පසුකොට වැටුණු කෙස් රොද අතරින් දිසි දෑස් බොර රත් පැහැයක් ගත්තේය. 

උදෑසන ඇය ඉතා ප්‍රියකරන මේ නිසංසල මොහොත, මේ සංහිඳියාව බිඳ දැමීමට පමණ නිර්භය සහ අවිචාරශිලී වූ මේ නොදැමුණු පුරුෂයා කෙරෙහි ඇගේ සිත තුල කෙමෙන් මෝදු වන්නට වූ කෝපය මැඩපවත්වා ගැන්මට දැඩි වෙහෙසක් දරමින් ඇය එක එල්ලේ ඔහු දෙස බලා සිටියාය. 

ඇය දෙස සිය රත් දෙනෙත් බමවා බලාසිටි ඔහු පියවරක් ඉදිරියට තබා දෑත ළයමත බැඳගත්තේය. 

" තී කවුද?......" 

ඔහුගේ ස්වරයේ වූයේ අපැහැදිලි බැරෑඬි ස්වරයකි. රාත්‍රියෙහි සීමාව ඉක්මවා මධු පානය කල ඉක්බිති පසුදා උදෑසන පියාණන්ගේ ස්වරයද මිට සමාන බව එක වරම ඇගේ සිතට නැඟුනි. ඔහුගේ නොදැමුණු වදන් මෙන්ම එහි වූ ග්‍රාම්‍ය ස්වරූපයද ඈ ආයාසයෙන් මැඩපවත්වා හුන් කෝපය යලි ඈ සිතට කෙමෙන් ප්‍රවිශ්ට කරලීමට සමත් විය. එහෙත් ඈ වදනකුදු මුවින් නොබැණ නොසැලෙන බැල්මෙන් එක එල්ලේ ඔහු දෙසබලා සිටියාය. 

" වහා පවසව..කොහේද තී මගේ පිරිවර සත් සියය සැඟවූයේ?....තී මායාකාරියක්ද නැතහොත් ........" 

ඔහුට වැකිය අවසන් කරන්නට ඉඩ නොදුන් ඇය අධික කෝපය නිසා වෙව්ලන කටහඬ පාලනය කරගනිමින් කථා කලාය. 

" තොප කවුරුන්ද යනු දැන් පැහැදිලියි. ඊයේ රාත්‍රියෙහි තම්බපණ්නියෙහි බීමත්ව නොමනා ලෙස හැසිරෙමින් කලහ කිරීමට තැත්කලේ ඒ තොපගේ සහචරයින් විය යුතුයි.තොප ඔවුන්ගේ නායකයා නම් ඔවුන් පාලනය කර ගැන්ම තොපගේ වගකීමකි. තොප එය හරිහැටි ඉටු නොකරන්නේනම් ඒ කටයුත්ත ඉටු කිරීමට මම සූදානම්. මම ඔවුන් සියළු දෙන දඟ ගෙයි ලැවීමි.අද උදෑසන විනිශ්චය ශාලාවට ඔවුන් ඉදිරිපත් කොට ඔවුන්ට විරුද්ධව ඇති චෝදනා විභාග කොට යම් දඬුවමක් ලංකාද්වීපයෙහි බල පවත්නා නීති අනුව නියම කලයුතු නම් ඒ නියම කොට ඔවුන් නිදහස් කරන්නෙමි. එකල්හි තොපටද අධිකරණ ශාලාවට පැමිණ ඔවුන් භාරගත හැක.එහෙත් ඉන් පෙර දැළි රවුළු සහ කෙස්ස කපා පිරිසිදුව පැමිණෙන්නට වග බලා ගනුව. " 

ඇගේ සන්සුන් පිළිතුර ඔහු දෙනෙත් කෝපාග්නියෙන් රත් කරවීමට සමත්විය.එක් වරම හිණ රැඳි කොපුවෙන් කඩුව සුරතට ගත් හෙතෙම පියවර කිහිපයකින් ඇය වෙත ලඟාව ඇගේ කෙස් වැටිය වමතින් ගෙන කඩුපතෙහි තියුණු දාරය ගෙල මත තබා ගර්ජනා කලේය. 

" තී මා කවුදැයි නොදැනයි මෙසේ අවමන් බස් තෙපලන්නේ...දනුව මම…" 

" මම දනිමි තොප කවුද යන්න...තම පිරිවර සත්සියය රැයක් පුරා දඟ ගෙයි කල් යැවූබව පහන් වනතෙක් නොදන්නා නායකයෙකි තොප. එසේම නිරායුධ ස්ත්‍රියකට තම ආයුධ බලය පානා නොදැමුණු පුරුෂයෙකි තොප..එහෙත් දනුව. තොප වැන්නවුන් පාලනය කිරීමට මට ආයුධ අවශ්‍ය නොවන බව....." 

මෙසේ පවසමින් කුවණ්නා සුරතෙහි දබරැඟිල්ලෙන් ඔහුගේ කඩුව රැඳි බාහුවෙහි වැලමිට පසුපස නිලයක් ස්පර්ශ කලාය. එකෙනෙහිම බාහුව පමණක් නොව මුළු උඩුකයම ගින්නක් ඇවිලෙන්නාවූ පරිදි වේදනාවෙන් පීඩිතවූ හෙතෙම කඩුව අතහැර පසෙකට පැන වමතින් ගිනිගෙන දැවෙන්නක් බඳුවූ සුරත දැඩිව මිරිකාගත්තේ අධික වේදනාව වතෙහි පලකරවමිනි. 

ඇය සන්සුන් ලෙස නැඟී සිටියාය. 

" තොපට තොපගේ සහචරයින් දැක ගැන්මට අවශ්‍යයයි පැවසුවෙහිය. එසේය මම ඒ ඉල්ලීම ඉටු කරමි. " 

වැල්ලෙහි පතිත කඩුපත දෙස බලාගත්වනම වේදනාවෙන් මිරිකෙන ඔහුට පිටුපා ප්‍රාසාදය දෙසට නිසංසලේ ගමන් කරන අතර එදෙසට දිව එමින් හුන් ආරක්ෂක භටයින් අමතා කුවණ්ණා මෙලෙස පැවසුවාය. 

" ඊයේ රාත්‍රී අත් අඩංගුවට ගත් කළහකාරීන් සත්සියය හා සමඟ මොහුද රඳවන්න. උදෑසන අධිකරණ ශාලාවට ඔවුන් සියල්ලන්ම ඉදිරිපත් කරන්න.ඊට පෙර බන්ධනාගාර වෛද්‍යවරයා ලවා මොහුගේ අතට ප්‍රතිකාර කරවන්න. " 

" එසේය කුමරියනි,.." 

ආරක්ෂක භටයෝ හිස් නවා පිළිවදන් දුන්හ. 

මතු සම්බන්ධයි......