136. මාතා පිතු උපට්ඨානං - පුත්ත දාරස්ස...

දැනට අවුරුද්දකට වගේ උඩදි ප්‍රසිද්ධ ස්වාමීන් වහන්සේ නමක් පෝය දිනකදී පවත්වපු දේශනාවක් සිහිකරන යමක් මේ දිනවල මුහුණු පොතේ සංසරණය වනවා. මං මුලින් හාමුදුරුවෝ මතුකළ කාර‍ණාව සටහන් කරලා ඉන්නම්.

අමරිකාවේ බටහිරට වන්නට තිබෙන ප්‍රාන්තයක ඉන්න පිරිමි කෙනෙකුට නැගෙනහිරට වන්නට තිබෙන ප්‍රාන්තයක රැකියාවකට යන්න සිදු වෙනවා. ඔහු පවුලේ එකම දරුවා වනවා සේම ඒ වෙද්දි ඔහුගේ පියා ජීවතුන් අතර නැහැ. මහලු මව බලාගන්න ඉන්නේ ඔහු පමණයි. ඔහුට යාමට තිබෙන ප්‍රදේශයේ දේශගුණය ඔහුගේ මවට කිසිසේත්ම ගැලපෙන්නක්ද නොවෙයි. මේ වගේ අවස්ථාවකදි අමරිකානු සංස්කෘතිය විසින් කෙනෙකුට පෙන්වා දෙන උසස්ම විධි ක්‍රමය තමයි එවැනි මහලු කෙනෙකු වැඩිහිටි නිවාසයකට යොමු කිරීම. එරට මහලු නිවාස මෙරට තරු පහේ හෝටල මෙන් පවත්වාගෙන යන බව පැවසූ හාමුදුරුවෝ දරුවාට ඇති වුණු ගැටලුවට එවැනි තීරණයක් ගැනීම එරටදී කිසිසේත්ම වරදක් කොට නොසළකන බවද පෙන්වා දුන්නා. එරට ක්‍රමයට ඒ දරුවාට සිය මව් වෙනුවෙන් කළ හැකි ඉහළ ම සත්කාරය එය බවත් හාමුදුරුවෝ වදාලා. යම් හෙයකින් ඔහු සිය රෝගී මහලු මව නිවසේ තනිකර දමා පිටත්ව ගියේ නම් කාත් කවුරුවත් නැතිව මව අසරණ වීමයි සිදුවන්නේ. හාමුදුරුවෝ තවදුරටත් පෙන්වා දුන්නේ අපේ රටේ වගේ චින්තනයක් අමරිකාවේ වූයේ නම්, සමාජය විසින් රැකියා අවස්ථාව පසෙක දමා මව බලාගෙන නිවසේ සිටිය යුතුය යන තැනට ඔහු පත් කරන බවයි.

ඉතිං මට උන්හිටි හැටියේ මේ දේශනාව සිහි කරවපු දැන්වීමයි මේ පහත දැක්වෙන්නේ.

මේ ගැන ඔබේ අදහස කොහොමද? හොඳ ද? නරක ද?

මේ දැන්වීමේ තිබෙන්නේ අවුරුදු නිවාඩුව ගැන මිසක අවුරුදු චාරිත්‍ර දෙමව්පියන් නොමැතිව සැමරීමක් පිළිබඳ නොවන බව මුලින් ම සිහියට ගත යුතුව තිබෙනවා. ‘නිදහසේ ගත කිරීම‘ වැනි වචනයක් යොදා, දැන්වීම හැඩගන්වන්නට යෑමෙන් යම් අවුල් ස්වභාවයක් එකතු වී තිබුණත් මෙම ස්ථානය අවුරුදු කාලයට පමණක් නොව සැමදාට ම විවෘත ව පවතින්නක් බව තතුදත් අය පවසනවා.

මා දැන් මගේ අත්දැකීමක් විස්තර කරන්නම්.

අපේ අම්මා සාමාන්‍යයෙන් ගමන් බිමන් යන්න අකමැති කෙනෙක්. තාත්තා එහෙම නෙමෙයි. අපි පොඩි කාලේ කොහේ හරි විනෝද සවාරියක් යෑමක් පිළිබඳ කතා වුණොත් අම්මා ව කැමති කරගන්න වෙන්නේ ඉතාමත් කලාතුරකින්.

“අනේ අම්මේ! මොකක්ද අම්මේ!“

“අනේ මට බැහැ ඔය රස්තියාදු ගමන් යන්න. ඔයාලා බැඳපු කාලෙක මහත්තුරු එක්ක යන්න“ ඒ බොහෝ විට ඇය අපට දුන් පිළිතුර.

2012 වසරේ දී කරන ලද බයිපාස් සැත්කමකට මුහුණ දීලා ඉන්න අම්මා දැන් ඉස්සරටත් වඩා ගෙයින් එළියට ගන්න අමාරුයි. ඇයට තමන්ගේ ම වාහනේ වුවත් එක දිගට අසුන්ගෙන යන ගමන් අප්‍රියයි. දුර ගියාම කොන්දේ අමාරුව හැදෙනවා. ඒ අකමැත්ත වැඩි දියුණු වන්නට හේතු වු‍ණේ දැනට අවුරුදු 2කට වගේ උඩදි අම්මාගේ ගම් පෙදෙස වන බණ්ඩාරවෙල ගොස් ඒ ගමනින් ම මොනරාගල යෑමේදි රෝගාතුර වීමයි. ඒ අවස්ථාවේදි ඇයට මොනරාගල රෝහලේ නේවාසික ප්‍රතිකාර ගන්න සිදු වුණා. දොස්තර මහතා විස්තර අසා, ‘මැරෙන්නද ආවේ මෙච්චර දුර!‘යි යනුවෙන්ද අසා තිබුණා.

පසුගිය අගෝස්තුවේ අපි යොදා ගත්ත දින දෙක තුනක චාරිකාවට එක්වන්නට, දවස් ගානක් පෙරැත්ත කරලත් අම්මාව කැමති කරගන්න බැරි වුණා. කිලෝමීටර් 10න් 10ට නැවති නැවති යන බව කීවත් ඇය නොවේ කැමති වූයේ. අවසානයේ තාත්තා පමණක් අප සමග යන්නට එකතු වූවා. යන දවසේ උදේ පාන්දර 3ට පිටත් වන්නට පෙරත්, ‘ඇඳුම් දෙක තුනක් අරගෙන ලැහැස්ති වෙන්න, අනේ අම්මේ යමු‘යි කීවත් ඇය පැවසුවේ, ‘මේ ලෙඩ ගානේ ගිහින් ගිය පාර වගේ හදිසියක් වුණොත් මේ දරුවොත් එක්ක ඔයාලාටයි කරදරේ. නංගි ඉන්නවානේ, මං ඉන්නම්, ඔයාලා පරිස්සමින් ගිහින් එන්න‘ කියලයි.

දැන් මෙහෙම හිතන්නකෝ. නංගි හිටපු නිසා අපට අම්මාව ගෙදර තියලා යන්න පුලුවන් වුණා. මං පවුලේ එකම දරුවා වූවා නම්, අම්මාව බලාගන්න හරි හමන් නෑයෙක් හෝ වෙනත් කෙනෙක් නැත්නම්, මෙවැනි අවස්ථාවකට මං කොහොමද මුහුණ දෙන්නේ? පවුලක් ලෙසින් මට වගකීමක් තිබෙනවා මගේ දරුවන්ගේ සැමියාගේ සිතැඟියාවන්ට ඉඩ දෙන්න. මා නොමැතිව ඔවුන්ට එවැනි ගමනක් යෑමට හැකියාවක් නැහැ. 

අවුරුදු නිවාඩුව කියන්නේ බොහෝ ආයතන වෙතින් සතියක දෙකක සමහරවිට ඊටත් වඩා දීර්ඝ කාලයක නිවාඩු ලබා දෙන සමයක්. සමහර කෙනෙකුට සිය පවුල සමග රට සවාරියකට අවශ්‍ය ප්‍රතිපාදන ද ලැබෙනවා. විශේෂයෙන් කුඩා දරුවන් සිටින පවුලකට එය අනගි අවස්ථාවක්. එවැනි අවස්ථාවක මෙවැනි ගැටලුකාරී අවස්ථාවක් මතුවුවහොත් කළ යුත්තේ කුමක්ද?

අප (නො)දරුවන් දිවා සුරැකුම් මධ්‍යස්ථාන වෙත රඳවා රැකියා සඳහා යොමු වෙනවා. එම මධ්‍යාස්ථාන නොවුණා නම් අද වනවිට බොහෝ මව්වරුන්ට රැකියා අත්හැර දමා නිවසේ රැඳීමට සිදුවනවා නොඅනුමානයි. ඒ ඇසින් මේ දැන්වීම දෙස බලන්නට නොහැකි වන්නේ මන්දැයි මට ඇත්තේ විමතියකි. අනෙක් අතට අද අප දිවා සුරැකුම් මධ්‍යාස්ථාන වෙත රඳවා යන (නො)දරුවෙකු මතු අනාගතයේදී තමන්ගේ උවමනාවක් සඳහා දැනුවත් මිනිසුන් වන අම්මා තාත්තා ව දැන්වීමේ දැක්වෙන ආකාර ස්ථානයක රඳවන්නට කටයුතු කළොත් එය අපි කෙසේ දකිමුද?

බොහෝ දරුවන් සිය මව්පිය නෑ හිතමිතුරන්ගෙන් වෙන්වී පිටරටවල රැකියා කරනවා. ස්ථිර පදිංචියට ගොස් සිටිනවා. මව්පියන් ඔවුන් හා රැගෙන යන්නට හෝ රැගෙන ගොස් නඩත්තු කිරීමට තරම් වත්කම් ඔවුන් සතුව නොමැති වන්නට පුලුවන්. එවැනි තත්ත්වයක් යටතේ මව්පියන් හා රැඳෙමින් මෙරට සිටින දරුවෙකු, ඉඳහිට ලැබෙන විවේකය නිසි ලෙස ගත කිරීමට මගක් සොයා ගැනීම අප දැකිය යුත්තේ කෙසේද? සිය දරුවන්ගේ කටයුතුත් දෙමව්පියන්ගේ කටයුතුත් මනා පාලනයකින් යුතුව කරගෙන යන්නට ජීවිතය කැප කරන කෙනෙකුට විවේකයක් කියන්නේ රත්තරං වටින දෙයක්. අප නොහිතුවාට එවැනි විවේකයකින් ජීවිතයට එකතුවන නැවුම් භාවය රැකියාවට මෙන්ම පෙර කී දෙපාර්ශවයේ කටයුතු සඳහා මනා උපකාරයක් වෙනවා.

සිරිපාද වන්දනාව මෙන් ම වෙනත් කඳු තරණය කිරීම් අද කාලේ සිටින බොහෝ වැඩිහිටියන්ට අසීරු ගමන් වෙලා තියෙනවා. එවැනි විටෙක මහලු වැඩිහිටි කෙනෙකු අර තරම් දුරක් වාහනයේ ඇහුරුම් පැට්ටුම් කොට කැඳවාගෙන ගොස් හෝටලයක රඳවා දරුවන් තමන්ගේ සංචාරයේ නියැලෙනවාට වඩා නිස්කාංසුවේ ගෙදරට වී හෝ මෙවැනි ආයතනයකට වී සිටින්නට තිබෙන අවස්ථාව වැඩිහිටි අයටත් දරුවන්ටත් හිතසුව පිණිව වනවා යන්නයි මගේ විශ්වාසය. නෑ හිතමිතුරෙකට බරක් වනවාට වඩා, වඩා සුවපහසුව ඒ දින කිහිපය ගත කරන්නට මව්පියන්ට හැකිනම් එය දෙපාර්ශවයට ම සහනයක් නොවේ යැයි සිතිය හැකිද?

මේ කියන දරුවනුත් තව අවුරුදු 15-20ක් ගෙවෙන විට මහලු සමයට එළඹෙන නිසා අතපය වාරු ඇති සමයේ යා යුතු/යාහැකි ගමන් බිමන් කරගත යුතුව තිබෙනවා. ඒ වගේ ම තමන්ගේ කුඩා දරුවන්ට ලබාදිය යුතු අත්දැකීම ලබාදීමේ යුතුකමෙන් හා වගකීමෙන් ඔවුන් බැඳී සිටිනවා.

මෙවැනි දැන්වීමක් දුටු මතින් කලබල වනවාට වඩා එහි සඳහන් ආයතනය සැබෑවට ම මනා ප්‍රමිතියකින් පවතිනවාද, එහි රඳවන වැඩිහිටියන්ට හොඳින් සළකනවාද, හදිසි රෝගී අවස්ථාවකදි ඔවුන්ගේ පියවර මොනවාද, ආදිය සොයා බලා ඒ දේ නිසි අයුරුන් නොවේ නම් එම ආයතන වලට එරෙහි ව අපට ගත හැකි ක්‍රියාමාර්ග මොනවාද විමසා බැලීමත්, නිසි ප්‍රමිතියක් නොමැති ආයතන ප්‍රතික්ෂේප කිරීමත් වඩා උචිත බවයි මගේ හැඟිම. මහලු නිවාස යන සංකල්පය යම් පමණකට විවාදාත්මක වුවත් මෙවැනි ස්ථාන පිළිබඳ ව ඊට වඩා විවෘත මනසින් බැලිය යුතු ව තිබෙනවා.

මහලු වයස වනතුරු අප ජීවත් වුවහොත් දරුවන්ගේ හා ඔවුන්ගේ දරුවන්ගේ කටයුත්තකදි ඉහත කී ආකාරයේ රැඳවුම් ස්ථානයක රඳන්නට සිදු වුවහොත් අප දෙදෙනා කැමැත්තෙන් එයට යොමුවන බව ස්ථිරයි. සංකාවක් වැනි දෙයක් දැනෙන්න ඉඩ නැතිවා නොවෙයි. ඒවා නම් දවල්ට තනියෙම ගෙදර ඉන්දැද්දි දැන් වුනත් දැනෙන්න පුලුවන් දේවල්නේ. මීට අවුරුදු 50කට පෙර තිබුණු රට දෙස බැලූ බැල්මෙන් දැන් තිබෙන රට දෙස බලන්නට නොහැකි බව අප වටහා ගත යුතු ව තිබෙනවා. සමාජ ක්‍රමය ක්‍රම ක්‍රමයෙන් සිය දිශානතිය වෙනස් කරමින් පැමිණ තිබෙද්දි, හැම අවස්ථාවේදී ම හදවතට ඉඩ දී ශෝක රසය විඳින්නට පෙළඹෙනවාට වඩා බුද්ධියෙන් කල්පනා කොට දෙමව්පියන්ගේත් සිත් නොරිදවා අවස්ථානුකූලව සුදුසු පරිදි කටයුතු කිරීමට සිතීම වැදගත් නොවේද?

****************

ඕනෑ ම හොඳ දෙයක් නරකට හරවාගෙන එය සිය භාවිතාව කරගන්නා මිනිසුන් මේ සමාජයේ සිටී. මෙවැනි ස්ථාන, නිරෝගී දෙමව්පියන් පවා අවුරුදු නිවාඩු කාලයට පුද්ගලික රෝහල් වෙත පවරන එවැනි මිනිසුන් හට භාවිතා කළ හැකිය යන තර්කයද මතු නොවනවා නොවෙයි. ඒ සුලුතරය සළකා මෙම දැන්වීම දෝෂ දර්ශනයට ලක් කිරීම තරම් නොවේය යන්න මගේ අදහසයි.